خواب‌ها و رؤیاهای ما می‌توانند جذاب، هیجان‌انگیز، ترسناک یا کاملاً عجیب باشند. دلیل روشنی در مورد خواب دیدن ما وجود ندارد، اما محققان توانسته‌اند تا حدودی با فرآیند و نحوه خواب دیدن و آنچه در رؤیا اتفاق می‌افتد، آشنا شوند. امروزه بسیاری از متخصصان مغز و اعصاب، روان‌شناسان و … در حال کشف و جستجوی اطلاعات بیشتری در مورد رؤیا، نحوه خواب دیدن و مدت‌زمان هر خواب هستند. دنیای خواب دنیایی عجیب پر از حقایق و رازهای شگفت‌انگیز است. در ادامه این مطلب شما را با ۱۰ حقیقت شگفت‌انگیز در مورد خواب دیدن آشنا خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
خواب و رؤیا چیست؟
رؤیا یک تجربه جهانی بشری است که می‌توان آن را به عنوان یک حالت هوشیاری توصیف کرد که با وقایع حسی، شناختی و عاطفی در هنگام خواب همراه است. بیننده خواب بر روی محتوای خواب، تصاویر بصری و فعال‌سازی حافظه کنترل کمی دارد. با وجود آن‌که مطالعات گسترده‌ای بر روی خواب دیدن صورت گرفته است، اما هیچ حالات شناختی واحدی وجود ندارد. اغلب بین رویکردهای علوم اعصاب و روانکاوی در تجزیه‌وتحلیل رؤیاها تفاوت‌های قابل‌توجهی وجود دارد.
دانشمندان علوم اعصاب به ساختارهای دخیل در تولید رؤیا، سازمان‌دهی رؤیا و روایت‌پردازی آن علاقه‌مند هستند. با این وجود روانکاوی بر معنای رؤیا و قرار دادن آن در متن روابط تاریخی و ذهنی بیننده خواب متمرکز شده است.
گزارش‌ها در مورد خواب دیدن و رؤیا نشان از تجربیات پر از احساسات واضح است که حاوی مضامین، نگرانی‌ها، چهره‌ها و اشیا رؤیایی است که با زندگی در بیداری مطابقت دارند. این عناصر به ظاهر از یک واقعیت بدیع ایجاد می‌شود و در یک بازه زمانی تشبیهی از یک ارتباط واقعی ایجاد می‌کند.
بیشتر بخوانید : درمان بی خوابی | معرفی و خرید بهترین قرص های خواب آور جهان
چرا خواب می‌بینیم؟
نظریه‌های مختلفی در مورد اینکه چرا خواب می‌بینیم، وجود دارد. آیا رؤیاهای ما صرفاً بخشی از چرخه خواب هستند یا هدف و معنی دیگری نیز دارند؟ از جمله توضیحات احتمالی برای خواب دیدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خواب و رؤیا نمایانگر خواسته‌ها و آرزوهای ناخودآگاه ما هستند.
- خواب‌ها مفسر سیگنال‌های تصادفی از مغز و بدن در زمان خوابیدن هستند
- خواب‌ها نتیجه تلفیق و پردازش اطلاعات جمع‌آوری‌شده در طول روز هستند
- خواب و رؤیا نوعی فرآیند روان‌درمانی هستند.
در شواهد جدید به‌دست‌آمده از تحقیقات و روش‌های تحقیق نوین محققان حدس زده‌اند که خواب دیدن دارای عملکردهای ذیل است:
- خواب دیدن باعث پردازش مجدد حافظه آفلاین می‌شود که در آن مغز وظایف یادگیری و حافظه را با یکدیگر ترکیب می‌کند و برای هوشیاری در زمان بیداری پشتیبانی و ضبط می‌کند.
- خواب دیدن افراد را برای تهدید‌های احتمالی در آینده آماده می‌کند.
- خواب دیدن باعث شبیه‌سازی تجارت واقعی زندگی می‌شود، زیر خواب دیدن زیرمجموعه‌ای از شبکه‌های پیش‌فرض بیداری است، همان بخشی از ذهن که در هنگام خیال‌پردازی فعال است.
- خواب دیدن به توسعه توانایی‌های شناختی افراد کمک شایانی می‌کند.
- رؤیاها به بازتاب عملکرد ناخودآگاه ذهن به صورت روانکاوی کمک می‌کنند.
- خواب دیدن یک حالت منحصربه‌فرد از آگاهی افراد است که دربرگیرنده تجربه‌ی حال، پردازش گذشته و آمادگی برای آینده است.
- خواب یک فضای روان‌شناختی است که در آن می‌توان تصورات طاقت‌فرسا، متناقض یا کاملاً پیچیده را به صورت رؤیا تجربه کرد، مفهومی که در زمان بیداری ممکن است بسیار ناراحت‌کننده باشد و نیاز به تأمین تعادل روانی داشته باشد.
۱۰ حقیقت شگفت‌انگیز در مورد خواب دیدن
فارغ از آن‌که شما به یاد بیاورید یا خیر، هر شب خواب می‌بینید. گاهی اوقات خوشحال هستید، گاهی غمگین. برخی خواب‌ها عاشقانه است و برخی دیگر ترسناک و ناراحت‌کننده. خواب دیدن بخش طبیعی از چرخه خواب ماست، کاری که حدوداً یک سوم عمر خود را صرف آن می‌کنیم. متخصصان در مورد خواب دیدن و بروز رؤیا نظرات متفاوتی دارند، اما تحقیقات و پژوهش‌های انجام‌شده تا کنون توانسته است رازهای شگفت‌انگیزی در مورد خواب دیدن را آشکار نماید. برخی از این حقایق در ادامه آورده شده است:
همه افراد خواب می‌بینند
به طور متوسط نوزادان، کودکان و بزرگ‌سالان در طول خواب شبانه خود حدوداً ۲ ساعت خواب می‌بینند، حتی کسانی که ادعا می‌کنند هرگز خواب نمی‌بینند. در حقیقت، محققان دریافته‌اند افراد شبانه خواب‌های مختلفی می‌بینند که معمولاً هر کدام از این خواب دیدن‌ها بین ۵ تا ۲۰ دقیقه به طول می‌انجامد. به طور متوسط می‌توان گفت هر فردی در طول زندگی نرمال خود شش سال خواب می‌بیند.
اغلب خواب‌ها فراموش می‌شوند
تحقیقات نشان می‌دهد که ۹۵% از خواب‌های ما به محض بیدار شدن از خواب به سرعت فراموش می‌شود. بر اساس یک نظریه در مورد نحوه خواب دیدن به خاطر سپردن خواب امری بسیار دشوار است، تغییراتی که در مغز به هنگام خواب دیدن رخ می‌دهد از پردازش اطلاعات و ذخیره‌سازی لازم برای تشکیل و جایگذاری در حافظه پشتیبانی نمی‌کند.
اسکن مغزی افراد خوابیده نشان داده است که لوب‌های پیشانی، ناحیه‌ای که نقش اساسی در تشکیل حافظه دارد، در هنگام خواب غیرفعال هستند، به‌خصوص هنگامی‌که خواب همراه با حرکات سریع چشم (REM) باشد. در این مرحله خواب دیدن روی می‌دهد. خواب REM مرحله‌ای از خواب است که بدن به حالت عمیق خواب می‌رود، اما واکنش مغز در حالت بیداری باقی‌مانده است.
همه خواب‌ها رنگی نیستند
اغلب افراد خواب و رؤیاهای خود را به صورت رنگی می‌بینند، اما درصد کمی از افراد ادعا می‌کنند که فقط به صورت سیاه و سفید خواب می‌بینند. در مطالعاتی که رؤیاپردازان بیدار شده‌اند و از آن‌ها خواسته شده است که از نمودار رنگ، رنگ‌های مطابق با خواب خود را انتخاب کنند، اغلب افراد رنگ‌های روشن پاستیلی را انتخاب کرده‌اند.
خواب دیدن مردان با خواب دیدن زنان تفاوت دارد
پژوهش‌های انجام شده در مورد خواب دیدن زنان و مردان نشان می‌دهد که بین رؤیاهای زنان و مردان تفاوت‌هایی وجود دارد. در چندین مطالعه مختلف، مردان به طور قابل‌ملاحظه‌ای بیشتر از زنان خواب اسلحه دیده‌اند. درحالی‌که بیشتر خواب زنان به لباس ارجاع داده شده است.
در مطالعه دیگری نشان داده شده است که رؤیاهای مردانه بیشتر محتوای پرخاشگرایانه با فعالیت بدنی زیاد دارد، در حالی که اغلب رؤیاهای زنان مربوط به طرد شدن، ترک کردن است و در محتوای خواب زنان بیشتر از فعالیت بدنی مکالمه و گفتگو وجود دارد.
خواب دیدن زنان کمی طولانی‌تر است و شخصیت‌های زیادی در خواب زنان حضور دارند. در حالی که به طور معمول در خواب مردان تعداد شخصیت‌ها در رؤیا کم و محدود است. تعداد شخصیت‌های مرد موجود در خواب مردان دو برابر تعداد شخصیت‌های زن است. در حالی که در رؤیاهای زنانه تعداد شخصیت‌های زن و مرد تقریباً مساوی است.
بیشتر بخوانید : تعبیر خواب های عاشقانه چیست؟
حیوانات نیز خواب می‌بینند
مردم بر این باورند زمانی که سگ‌ها در خواب دم یا پاهای خودشان را تکان می‌دهند، در حال خواب دیدن هستند. اگر چه سخت است با قاطعیت این امر را تائید کرد، اما بسیاری از محققان و پژوهشگران بر این باورند که احتمالاً حیوانات نیز خواب می‌بینند.
حیوانات نیز برای خوابیدن لازم است مراحل مشابه با مراحل خواب انسان را طی کنند که شامل چرخه‌های خواب REM و خواب غیر REM- است.
می‌توان خواب و رؤیاهای خودتان را کنترل کنید
رویای شفاف به رؤیایی گفته می‌شود که شما در آن آگاه باشید، حتی با وجود آن‌که هنوز در خواب هستید و در حال خواب دیدن هستید اما نسبت به رویای خودتان آگاهی دارید. تصور می‌شود که رویای شفاف ترکیبی از حالت هوشیاری و خواب REM است که در طی آن می‌توانید محتوا خواب خودتان را هدایت یا کنترل کنید.
تقریباً نیمی از افراد می‌توانند حداقل یک نمونه از رؤیاهای شفاف خود را به یاد بیاورند، بعضی از افراد نیز مکرراً می‌توانند رؤیاهای شفاف ببینند.
احساسات منفی در خواب شایع‌تر است
در طول بیش از ۴۰ سال، محقق و پژوهشگر دکتر کالوین اس. هال بیش از ۵۰۰۰۰ رؤیا و خواب را از میان دانشجویان دانشگاه خود جمع‌آوری کرده است. بر اساس گزارش‌های ارائه‌شده در طی دهه ۱۹۹۰ که توسط یکی از دانشجویان هال به نام ویلیام دوموف در دسترس عموم قرار گرفت، نشان داده شد که در طول خواب افراد احساسات مختلفی را تجربه می‌کنند.
رایج‌ترین احساسی که افراد در خواب تجربه می‌کنند، اضطراب است. به طور کلی در طول خواب احساسات منفی بسیار بیشتر از احساسات مثبت گزارش شده است.
افراد نابینا ممکن است خواب بصری ببینند
در مطالعه‌ای که بر روی افراد نابینا به طور مادرزادی صورت گرفته است، محققان دریافته‌اند که این افراد نیز خواب و رویای بصری را تجربه می‌کنند. این افراد حرکات چشمی دارند که با یادآوری خواب‌های بصری در ارتباط است.
اگر چه حرکات چشم افراد نابینا در طول خواب REM نسبت به شرکت‌کنندگان بینا در مطالعه کمتر بوده است، اما شرکت‌کنندگان نابینا همان احساسات رؤیایی و محتوای بصری مشابه با افراد بینا را گزارش کرده‌اند.
در طول رؤیاهای خود فلج می‌شوید
خواب REM با فلج عضلات ارادی قابل تشخیص است. این پدیده به نام فلج REM شناخته می‌شود و مانع از حرکت دادن اندام بدن در هنگام خواب دیدن می‌شود. اساساً، چون نورون‌های حرکتی تحریک نمی‌شوند، بدن شما نیز بدون تحرک باقی خواهد ماند.
در برخی موارد، این فلج موقتی حتی تا ۱۰ دقیقه بعد به حالت بیداری منتقل می‌شود، این وضعیت به فلج خواب معروف است. اگرچه این تجربه می‌تواند کمی ترسناک باشد، اما کارشناسان بر این باورند که این رویداد امری کاملاً طبیعی است و تنها چند دقیقه قبل از بازگشت کنترل طبیعی عضلات ادامه خواهد داشت.
بسیاری از خواب‌ها همگانی هستند
در حالی که رؤیاها به شدت تحت تأثیر تجربیات شخصی افراد قرار دارند، اما محققان دریافته‌اند که برخی از مضامین رؤیایی در بسیاری از فرهنگ‌ها رایج و حتی مشترک است. به عنوان مثال، بسیاری از مردم جهان خواب‌هایی در مورد تعقیب، حمله، زمین خوردن و … می‌بینند. از دیگر تجربه‌های معمول رؤیاها می‌توان به احساس سرما، عدم توانایی در حرکت، دیر رسیدن، پرواز کردن، برهنه بودن در جمع و … اشاره کرد.
کلام آخر
رؤیاها مجموعه‌ای از داستان و تصاویر هستند که به هنگام خواب در ذهن ما شکل می‌گیرند. رؤیا می‌توانند سرگرم کننده، عاشقانه، ناراحت‌کننده، ترسناک و گاهی اوقات عجیب باشند. حقایق بسیاری زیادی در مورد رؤیاها ناشناخته باقی‌مانده است. طبیعتاً مطالعه خواب در آزمایشگاه‌ها امری دشوار است و نیاز به فناوری و تکنیک‌های جدید تحقیقاتی به منظور درک بهبود ما از رؤیاها دارد. با این وجود شناخت حقایق و رازهای خواب همواره موضوعی جالب است. اگر شما هم به شناخت حقایق شگفت‌انگیز در مورد خواب دیدن علاقه‌مند هستید، می‌توانید از طریق لینک‌های ارتباطی زیر این مطلب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
منبع: verywellmind.com
شاید خواندن مطالب زیر هم برایتان جالب باشد :
رئیس جمهورها چند ساعت در روز میخوابند؟
شایعاتی که تاکنون به اشتباه تصور می‌کردید صحت علمی دارند!
عکس های تاریخی ترسناک و عجیبی که شب ها به خواب شما خواهند آمد
۱۰ بیماری ترسناک و کشنده که در طول تاریخ پدیدار و خود به خود خاتمه یافتند
اگر کامنت من رو کسی قورت نده، بابد بگم متشکرم. مطلبتون عالی بود. با تشکر