با افزایش روزافزون جمعیت، دانشمندان در تلاش هستند تا برای نجات جان انسان‌ها، قبل از پر شدن کره زمین، آنها را به کره دیگری انتقال دهند؛ اما این کار ساده نیست و با مشکلات فراوانی روبرو است. در گذشته این موضوع افسانه‌ای بیش نبود ولی امروزه با انجام کاوش‌ها و مطالعات گسترده زمینه برای فرستادن انسان‌ها به سیاره‌های دیگر در حال آماده سازی است. زندگی در مریخ یکی از گزینه‌های همیشگی بشر بوده است که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم.
آیا رویاها می‌توانند به واقعیت تبدیل شوند؟
گام‌های اخیر در زمینه نجوم، از جمله کشف آب در سطح مریخ و تیتان (ماه زحل)، نیروی گرانشی و وجود احتمالی یک سیاره نهم در منظومه شمسی ما، باعث جذابیت بیشتر و ارتباط با آسمان شب شده است. رشد سریع و بی‌سابقه فناوری باعث شده است تا چندین سرمایه‌گذاری فضایی موفق انجام شود. همه اینها دانشمندان را ترغیب كرده است كه فضانوردان را به داخل منظومه شمسی، به ویژه مریخ، منتقل كنند. شرکت‌هایی مانند SpaceX و Mars One Ventures سرمایه‌گذاری قابل توجهی در این زمینه انجام داده‌اند. آنها تلاش می‌کنند و امیدوارند در آینده نزدیک بتوانند این هدف را محقق کنند.
مشکلات تکنولوژیک برای زندگی در مریخ
در حالی که به نظر می‌رسد فتح سیاره سرخ ایده‌ای است که از داستان‌های علمی تخیلی برخاسته است، اما دانشمندان برجسته‌ای از جمله استفان هاوکینگ، نیل دگراسه تایسون، جی ریچارد گوت سوم، وزوز آلدرین و بیل نای حمایت مورد توجهی کرده‌اند. دلیل اصلی این امر، درک این مسئله است که بقای بی حد و حصر در کره زمین محال است. در تاریخ وجود زمین، بسیاری از گونه‌ها منقرض شده‌اند، دایناسورها برجسته‌ترین نمونه هستند. هیچ تضمینی وجود ندارد که بشریت بتواند از آسیب‌های زیست محیطی پیش رو ناشی از مصرف منابع طبیعی و ناشی از بلایای طبیعی احتمالی جان سالم به در ببرد؛ بنابراین دانشمندان سالیان سال به فکر پیدا کردن مکان جدیدی برای زندگی هستند.
همچنین بخوانید : مثلث برمودا | برسی تاریخچه عجیب و رخدادهای واقعی در مثلث برمودا
چرا مریخ برای زندگی انتخاب شد
آب و هوا در مریخ شبیه به شرایط موجود در زمین است همچنین، سیاره سرخ احتمال وجود آب در بسترهای رودخانه خشک خود را نشان می‌دهد و این نشانگر وجود زندگی است. اشکال زندگی فرازمینی ممکن است هنوز وجود داشته باشد و می‌تواند بینش علمی در مورد روندهای تکاملی در مریخ فراهم کند. چنین امکانی نه تنها تصور دانشمندان را برای امکان زندگی در خود جای داده است، بلكه راهی برای فهم بسیاری از روندهای زندگی نیز می‌باشد.
علاوه بر این، آسیب‌های زیست محیطی گسترده و تغییرات آب و هوایی مریخ شباهت‌های زیادی با زمین دارد. مطالعه‌های گسترده درباره تغییرات آب و هوا، شکل گیری سیاره و ساختار زمین شناسی مریخ مطمئنا نگاهی جالب به نحوه تغییر و توسعه سیارات در اختیار ما قرار می‌دهد. به عنوان مثال: در مریخ نیروی گرانشی ۶۲ درصد کمتر از زمین است، به ما این امکان را می‌دهد تا اثرات گرانش کم بر رشد و تقویت بدن انسان را مطالعه کنیم؛ بنابراین مطالعات روی این سیاره در بسیاری زمینه‌ها می‌تواند موارد جدیدی را در اختیار ما بگذارد.
زندگی در مریخ
سختی‌های سفر و کاوش در مریخ
سفر به مریخ به همین راحتی نیست و مشکلات زیادی وجود دارد. شرایط سخت آب و هوایی، خطر تابش نور خورشید، مشکلات زندگی در محیط داخل یا زیر زمین و پرورش محصول و خطرات سفر فضایی به اندازه کافی هولناک است. همچنین اعتقاد بر این است که اکوسیستم مریخ با خطراتی از جانب ما روبرو است. میلیاردها میکروب در بدن انسان وجود دارد و با انتقال بسیاری از موجودات زنده به محیط خارجی، خطر کشتن میکروارگانیسم‌های مریخی وجود دارد، در صورتی که وجود داشته باشند. این میکروارگانیسم‌ها احتمالا عملکردهای حیاتی را در محیط انجام می‌دهند. به طور مشابه، ممکن است انسان تحت تاثیر چنین باکتری‌هایی قرار بگیرد که احتمالا منجر به آلودگی اکوسیستم زمین شود.
یافته‌های جدید برای زندگی در مریخ
ماموریت با مریخ نورد perseverance بخشی از برنامه اکتشاف مریخ ناسا است. تلاش طولانی مدت اکتشاف رباتیک سیاره سرخ یکی از اهداف آنها است. ماموریت فضاپیمای مریخ ۲۰۲۰ به اهداف علمی با اولویت بالای اکتشاف در مریخ می‌پردازد که از جمله سوالات کلیدی اخترشناسی در مورد پتانسیل زندگی در مریخ است. این ماموریت نه تنها به دنبال نشانه‌هایی از شرایط قابل سکونت در مریخ در گذشته باستان، بلکه در جستجوی نشانه‌هایی از زندگی میکروبی گذشته است. Perseverance rover مته‌ای در ساختار خود دارد که می‌تواند نمونه‌های اصلی سنگ‌ها و خاک‌ها را جمع آوری کرده و آنها را با توجه به فناوری‌هایی که در ساختارش دارد تحلیل نماید. یک ماموریت در آینده می‌تواند به طور بالقوه این نمونه‌ها را به زمین بازگرداند. این موارد به دانشمندان کمک می‌کند تا نمونه‌ها را در آزمایشگاه‌ها با تجهیزات مخصوص که بسیار مناسب برای سیاره مریخ است، مطالعه کنند. این ماموریت همچنین فرصت‌هایی برای گردآوری دانش و نشان دادن فن آوری‌هایی دارد که چالش‌های سفرهای آینده بشر به مریخ را برطرف می‌کند. اینها شامل آزمایش‌هایی برای تولید اکسیژن از جو مریخ، شناسایی منابع دیگر (مانند آب زیرسطحی)، بهبود تکنیک‌های فرود و توصیف آب و هوا، گرد و غبار و سایر شرایط بالقوه محیطی است که می‌تواند فضانوردان آینده را که در مریخ زندگی می‌کنند و کار می‌کنند، تحت تاثیر قرار دهد.
این ماموریت برای یک فرصت پرتاب در ژوئیه ۲۰۲۰ به پایان رسیده است. زمین و مریخ در موقعیت‌های خوبی نسبت به یکدیگر برای فرود در مریخ قرار دارند؛ یعنی در این زمان سفر به مریخ در مقایسه با زمان‌های دیگر که زمین و مریخ در مدارهای مختلف در موقعیت‌های مختلف قرار داشتند، انرژی کمتری را می‌طلبد. برای صرفه جویی در هزینه‌ها و جلوگیری از خطرات ماموریت و کم کردن آنها تا جایی که امکان دارد، طرح مریخ ۲۰۲۰ بر اساس معماری ماموریت آزمایشگاه علمی مریخ NASA، از جمله مریخ نورد کنجکاوی و سیستم فرود موفقیتش ثابت شده است.
فن‌آوری‌های ورود، نزول و فرود
با توجه به مطالعات انجام شده موفقیت این نوآوری و تکنولوژی، برای ورود، نزول و فرود به اثبات رسیده است.
همانند مریخ نورد NASA’s Curiosity (ماموریت آزمایشگاه علوم مریخ)، فضاپیمای مریخ ۲۰۲۰ از یک سیستم هدایت شونده، فرود و نزول استفاده می‌کند. سیستم فرود فضاپیمای مریخ ۲۰۲۰ شامل یک چتر نجات، وسیله نقلیه نزولی و رویکردی به نام «مانور اسککران» برای پایین آمدن مریخ نورد روی سطح در ثانیه‌های آخر قبل از فرود است. این نوع سیستم فرود امکان فرود یک مریخ نورد بسیار بزرگ و سنگین را در سطح مریخ در یک محل فرود دقیق‌تر قبل از فرود نهایی و شروع کردن کاوش فراهم می‌کند. جهت‌یابی نسبی مریخ نورد این اجازه را می‌دهد که با منحرف کردن و جابجا کردن اطراف خود زمین‌های خطرناک مریخ را شناسایی کند و از فرود در قسمت‌های خطرناک سیاره سرخ جلوگیری نماید. میکروفون به مهندسان این امکان را می‌دهد تا ورود، نزول و فرود را تجزیه و تحلیل کنند. همچنین ممکن است صداهای مریخ نورد در هنگام کار ضبط شود که سرنخ‌هایی در مورد سلامتی و عملکرد مریخ نورد در اختیار مهندسان قرار می‌دهد. در طی تمامی این مراحل کلیه موارد از سوی دانشمندان مستقر در زمین کنترل می‌گردد و تمامی یافته‌ها به دقت تجزیه و تحلیل میشود.
همچنین بخوانید : هارپ چیست؟ دوستش بداریم یا از عواقب آن باید بترسیم؟
فناوری‌های عملیات سطح
طراحی Persoverance rover عمدتا مبتنی بر طراحی مهندسی برای مریخ نورد ۲۰۲۰ است. این اتکا به یک سیستم اثبات شده باعث کاهش هزینه‌ها و خطرات آن میشود. سیستم تحرک دوربرد Perseverance rover این امکان را می‌دهد تا از مسافت ۳ تا ۱۲ مایل (۵ تا ۲۰ کیلومتر) بر روی سطح مریخ حرکت کند. از جمله پیشرفت‌های دیگر، استقامت در طراحی فضاپیمای جدید است، این فضاپیما از قابلیت چرخش بیشتری برخوردار است. برای اولین بار، مریخ نورد مجهز به مته برای نمونه برداری از سنگ‌های مریخ و خاک است. این نمونه‌ها را با استفاده از استراتژی موسوم به «ذخیره انبار»، به صورت لوله در سطح مریخ جمع آوری و ذخیره می‌کند. ذخیره سازی نشانگر قابلیت جدید مریخ نورد برای جمع آوری، ذخیره و نگهداری نمونه‌ها است. این ویژگی به طور بالقوه می‌تواند راه را برای ماموریت‌های آینده که می‌توانند نمونه‌ها را جمع آوری کرده و آنها را برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی فشرده به زمین برگرداند، هموار کند.
دستگاه Perseverance rover به کمک فناوری برای استخراج اکسیژن از جو مریخ که ۹۶ درصد دی اکسید کربن است، به آماده سازی برای اکتشافات بعدی انسان در مریخ کمک می‌کند. این ویژگی‌های فناوری جدید به برنامه ریزان ماموریت کمک می‌کند تا روش‌های استفاده از منابع طبیعی مریخ را برای پشتیبانی از کاشفان انسانی و بهبود طرح‌های پشتیبانی از زندگی، حمل و نقل و سایر سیستم‌های مهم برای زندگی و کار در مریخ آزمایش کنند. به عبارتی تمام این کاوش‌ها و مطالعات شرایط را برای ارسال محققان انسانی بررسی می‌کند.
منبع: mars.nasa.gov
