بوی بد دهان ۲۵ درصد از مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد و آن‌ها را با این مشکل درگیر می‌کند. در تعدادی از افراد ممکن است علت بدبویی دهان هالیتوزیس باشد، اما اکثریت مشکل بهداشت دهان دارند. هالیتوزیس می‌تواند موجب نگرانی، خجالت و اضطراب شود، اما درمان آن نسبتا آسان است.
جای تعجب نیست که قفسه‌های فروشگاه‌ها با آدامس، قرص نعنا، دهانشویه‌ها و سایر محصولات تولید شده برای مبارزه با بوی نامطبوع دهان پر شده‌اند. اما بسیاری از این محصولات اثری موقتی دارند چرا که برای تولید آن‌ها به علت اصلی بوی بد دهان پرداخته نشده است.
برخی از غذاها، وضعیت بهداشتی و عادت‌ها از جمله دلایل بوی بد دهان به شمار می‌روند. در بسیاری موارد، شما می‌توانید بوی ناخوش دهان را با بهداشت مناسب دندان‌ها بهبود بخشید. اگر تکنیک‌های ساده مراقبت از دندان‌ها مشکل را حل نمی‌کند، به دندانپزشک یا پزشک خود مراجعه کنید تا از دلیل وضعیت جدی‌تری که باعث ایجاد بو بد دهان شما شده است، مطمئن شوید.
حقایقی در مورد بوی بد دهان
در اینجا برخی نکات کلیدی در مورد بوی بد دهان وجود دارد:
- بوی بد دهان، از هر ۴ نفر در سطح جهان ۱ نفر را درگیر می‌کند.
- شایع‌ترین علت هالیتوزیس بهداشت بد دهان و دندان است.
- اگر ذرات غذا در دهان باقی بماند، تجزیه آن‌ها باعث تجمع باکتری‌ها و ایجاد بوی بد در دهان می‌شود.
- مرطوب نگهداری دهان، بوی بد را کاهش دهد.
- بهترین درمان برای رفع این بوی بد، مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و مصرف آب است.
در مقاله تهیه خمیر دندان و دهانشویه خانگی با قدرت پاکیزگی فوق العاده بالا، روش‌های تهیه خمیر دندان طبیعی را دنبال کنید.
علل بوی بد دهان
بیشترین علت بوی بد دهان از دهان شما شروع می‌شود و بسیاری از علل احتمالی دیگری نیز وجود دارد. آن‌ها عبارتند از:
غذا از علل بوی بدن دهان
تجزیه مواد غذایی در داخل و اطراف دندان می‌تواند باکتری‌ها را افزایش دهد و باعث بد بو شدن دهان شود. همین طور خوردن غذاهای خاصی، مانند پیاز، سیر و ادویه جات، می‌توانند باعث ایجاد بوی بسیار بدی در دهان شود. پس از هضم این غذاها، آن‌ها وارد جریان خون شده، به ریه‌ها منتقل می‌شوند و تنفس شما را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
دخانیات
استعمال دخانیات بوی ناخوشایندی در دهان به وجود می‌آورد. مصرف کنندگان دخانیات و افراد سیگاری با احتمال بیشتری به بیماری لثه و تنفس بد بو دچار می‌شوند.
بهداشت ضعیف دهان و دندان
اگر روزانه از مسواک و نخ دندان استفاده نکنید، ذرات غذایی در دهان شما باقی می‌مانند و باعث تنفس بد بو می‌شوند. یک لایه بی رنگ و چسبنده از باکتری (پلاک) بر روی دندان‌های شما شکل می‌گیرد. اگر پوسیدگی نداشته باشد، پلاک ممکن است لثه‌های شما را تحریک کند و در نهایت منجر به شکاف بین دندان‌ها و لثه‌ها (پریودنتیت) شود. پروتزهای که به طور مرتب تمیز نمی‌شوند یا مناسب نیستند، می‌توانند محلی برای تجمع باکتری‌ها و ذرات مواد غذایی شوند و بویی بد در دهان را بوجود بیاورند.
بیشتر بخوانید: چرا تمیزی ۱۰۰% دهان و دندان فقط با نخ دندان امکان پذیر است؟
خشکی دهان از علل بوی بد دهان
ترشح بزاق به پاکسازی دهان کمک می‌کند و ذراتی که باعث ایجاد بوی بد می‌شوند را از بین می‌برد.
وضعیتی که به نام خشکی دهان یا کزواستوم نامیده می‌شود، می‌تواند به تنفس بد بو کمک کند، زیرا در این حالت تولید بزاق کاهش می‌یابد. به طور طبیعی در طول خواب دهان خشک می‌شود و منجر به تنفس صبحگاهی بد بو می‌شود و اگر دهان شما زمان خوابیدن باز باشد، وضعیت بدتر خواهد شد. خشکی دهان مزمن می‌تواند به علت مشکل غدد بزاقی و برخی بیماری های دیگر ایجاد شود.
عفونت دهان
جراحی دهان، از جمله کشیدن دندان، و یا درمان پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه یا زخم‌های موجود در دهان، می‌تواند باعث ایجاد تنفس بد بو شوند.
شرایط دهان، بینی و گلو
گاهی اوقات بوی بد دهان ممکن است به علت وجود سنگ‌های کوچک محبوس شده در لوزه‌ها و باکتری‌های پوشیده شده روی آن‌ها باشد . عفونت یا التهاب مزمن در بینی، سینوس‌ها یا گلو، می‌تواند باعث ایجاد بویی بسار بد در دهان شود.
علل دیگر
بیماری‌هایی مانند برخی از سرطان‌ها و شرایطی مانند اختلالات متابولیکی بوی خاصی را ایجاد می‌کند. ریفلاکس شدید اسید معده (بیماری ریفلاکس معده یا GERD) می‌تواند با بوی بد دهان همراه باشد.
علل نادر بوی بد دهان
همانطور که قبلا ذکر شد، شایع‌ترین علت بوی بد دهان، بهداشت دهان است، اما دلایل دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد.
علل نادر بوی بد دهان عبارتند از:
کتواسیدوز
هنگامی که سطوح انسولین فرد مبتلا به دیابت بسیار پایین است، بدن آن‌ها دیگر نمی‌توانند از قند موجود در بدن استفاده کنند و به جای آن از ذخایر چربی استفاده می‌کنند. وقتی که چربی شکسته شود، کتون‌ها تولید و ساخته می‌شوند. کتون‌ها وقتی در شمار زیادی یافت می‌شوند، سمی هستند و تنفس ناخوشایندی را بوجود می‌آورند. کتواسیدوز یک بیماری جدی و بالقوه تهدید کننده زندگی است.
انسداد روده
بوی بد دهان مانند بویی شبیه مدفوع بوی یا استفراغ خواهد بود، به ویژه اگر انسداد روده وجود داشته باشد.
برونشکتازی
تولید بلغم در بدن که منجر به بد بو شدن دهان می‌شود.
تنفس ذات الریه
تورم یا عفونت در ریه‌ها و راه‌های هوایی به علت استفراغ، بزاق، غذا یا مایعات.
درمان‌های خانگی
سایر تغییرات در شیوه زندگی و درمان‌های خانگی برای رفع بوی ناخوشایند دهان عبارتند از:
مسواک زدن
حتما حداقل دو بار در روز و ترجیحا پس از هر وعده غذایی، مسواک بزنید.
بیشتر بخوانید: مسواک برقی یا هوشمند چیست؟ (معرفی ۱۰ مدل برتر از مسواک های برقی)
نخ کشیدن دندان‌ها
نخ کشیدن دندان‌ها باعث کاهش ذرات غذایی باقی مانده و پلاک‌های بین دندانی می‌شود، البته برای این منظور باید روش صحیح استفاده از نخ دندان را به خوبی بدانید. مسواک زدن فقط ۶۰ درصد سطح دندان را پاک می‌کند.
تمیز کردن پروتزها
توصیه می‌شود هر چیزی که در دهان شما قرار می‌گیرد، از جمله پروتزهای دندانی، بریج یا محافظ دهان، به صورت روزانه تمیز شود. تمیز کردن، مانع از ایجاد و انتقال باکتری‌ها به دهان می‌شود. تعویض مسواک هر ۲ تا ۳ ماه نیز به همین دلایل مهم و ضروری است.
مسواک زدن زبان
باکتری‌ها، غذا و سلول‌های مرده معمولا روی زبان تشکیل می‌شوند، خصوصا در افراد سیگاری یا افرادی که دچار خشکی دهان هستند باعث ایجاد بوی ناخوشایندی در دهان می‌شود،پس مسواک زدن زبان نیز بسیار توصیه می‌شود.
اجتناب از خشکی دهان برای رفع بوی بد دهان
مقدار زیادی آب بنوشید. از الکل و دخانیات اجتناب کنید، زیرا هر دوی آن‌ها رطوبت دهان را از بین می‌برند. آدامس جویدن یا مکیدن آبنبات، ترجیحا بدون قند، می‌تواند باعث افزایش تحریک و تولید بزاق شود. اگر دهان شما به طور مداوم خشک می‌شود، پزشک ممکن است داروهایی را برای تحریک بزاق دهان، تجویز کند.
رژیم غذایی
از مصرف پیاز، سیر و غذای تند و پر ادویه اجتناب کنید. غذاهای شیرین نیز با بوی بد دهان در ارتباط است. مصرف قهوه و الکل را کاهش دهید. با وجود کنترل این عوامل، اگر همچنان بوی بد دهان شما ادامه دارد، توصیه می‌شود برای تست‌های بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: چگونه رژیم غذایی متعادل و اصولی داشته باشیم؟
چه کسی بوی بد دهان را درمان می‌کند؟
در اغلب موارد، دندانپزشک می‌تواند بد بودن بوی دهان شما را درمان کند. اگر دندانپزشک مشخص کند که دهان شما سالم است و بوی بد آن از دهان شما نیست، ممکن است برنامه درمان بخصوصی نیاز داشته باشید و باید به پزشک عمومی و یا متخصص مراجعه کنید.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟
اگر به بوی نامطبوع دهان دچار شده‌اید، عادت‌های بهداشتی دهان را بررسی کنید. سعی کنید تغییراتی در شیوه زندگی‌تان، مانند مسواک زدن دندان‌ها و زبان خود بعد از خوردن غذا، استفاده از نخ دندان و نوشیدن مقدار زیادی آب ایجاد کنید.
اگر بعد از انجام چنین تغییراتی دهان شما همچنان بوی بدی داشت، به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر دندانپزشک شما به یک وضعیت جدی‌تری که باعث بوی ناخوشایند دهان شما می‌شود مشکوک شود، او ممکن است شما را به یک پزشک برای پیدا کردن علت این بو معرفی کند.
از چه محصولاتی می‌توانید برای از بین بردن بوی بدن دهانتان استفاده کنید؟
دهانشویه ضد عفونی کننده می‌تواند به از بین بردن باکتری‌هایی که باعث بد بویی در دهان می‌شود کمک کند. از دندانپزشک خود بپرسید که کدام محصول برای شما بهتر است.
چه مشکلات بهداشتی با بوی بد دهانتان مرتبط است؟
بوی بد ماندگار یا طعم بد در دهان ممکن است نشانه هشدار دهنده بیماری لثه (پریودنتال) باشد. بیماری لثه ناشی از ایجاد پلاک روی دندان‌ها است. باکتری باعث تشکیل سموم می‌شود و لثه‌ها را تحریک می‌کند. اگر بیماری لثه درمان نشود، می‌تواند به لثه‌ها و فک آسیب برساند.
سایر علل دندانی مربوط به بوی بد دهان عبارتند از: لوازم دندانپزشکی بی‌کیفیت، عفونت دهان و پوسیدگی دندان (وجود حفره). بزاق برای مرطوب‌‌سازی دهان لازم است، اسیدهای تولید شده توسط پلاک را خنثی کرده و سلول‌های مرده را که روی زبان، لثه ها و گونه‌ها تجمع می‌یابند، شستشو می‌دهد.
چه کاری می‌توانم برای جلوگیری از بوی بد دهان انجام دهم؟
برای کاهش بوی نامطبوع دهان و جلوگیری از وقوع آن به موارد زیر توجه کنید:
برای رفع بوی بد دهان باید بهداشت دهان و دندان را به خوبی تمرین کنید
مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان فلوراید برای حذف بقایای مواد غذایی و پلاک ضروری است. به ویژه استفاده از مسواک برقی، بسیار موثر خواهد بود. بعد از غذا خوردن دندان‌های خود را مسواک بزنید (بعد از صرف ناهار در محل کار یا مدرسه مسواک بزنید). فراموش نکنید که زبان را نیز تمیز کنید. مسواک خود را بعد از هر ۲ تا ۳ ماه یا پس از بیماری تعویض کنید. برای پاک کردن ذرات غذا و پلاک ایجاد شده بین دندان‌ها یک بار در روز از نخ دندان یا از یک پاک کننده بین دندانی استفاده کنید. با دهانشویه ضد باکتری دو بار در روز دهان خود را بشویید. پروتزها باید شب‌ها برداشته شوند و قبل از اینکه صبح روز بعد در دهان قرار گیرند، کاملا تمیز شوند.
برای رفع بوی بدن دهان باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید
حداقل دو بار در سال. او شما را به صورت حرفه‌ای معاینه خواهد کرد و قادر است بیماری‌های مربوط به دندان‌ها، خشکی دهان و یا سایر مشکلاتی که ممکن است باعث بوی نامطبوع دهان می‌شود را تشخیص دهد.
برای رفع بوی بد دهان باید مقدار زیادی آب بنوشید
آب، دهان شما را مرطوب نگه می‌دارد. جویدن آدامس (ترجیحا بدون شکر) یا مکیدن آب نبات (ترجیحا بدون قند) نیز تولید بزاق را تحریک می‌کند، که به شستن ذرات باقی مانده غذا و باکتری‌ها کمک می‌کند. آدامس‌ها و قرص نعنا حاوی بهترین زسیلیتول هستند.
سخن پایانی
بوی نا‌مطلوب دهان باعث خجالت افراد و ایجاد خلل در روابط اجتماعی‌شان می‌شود. ابتدا برای رفع این مشکل توصیه می‌شود، نحوه استفاده صحیح از مسواک و نخ دندان فرا گرفته شود و از مصرف مواد غذایی حاوی سیر و پیاز و ادویه‌های بودار اجتناب شده و در صورتیکه بوی بد دهان همچنان وجود داشت به دندانپزشک و پزشک مراجعه شود. انجام یکسری از آزمایشات علل احتمالی را بررسی می‌کند و داروهای مورد نیاز به بیمار تجویز می‌شود.
منبع:
Everything you need to know about bad breath
