اگر اهل گشت و گذار در اینترنت باشید و بخصوص اهل دانلود فیلم و موسیقی و … از اینترنت باشید، به احتمال زیاد  واژه تورنت (utorrent) به گوشتان خورده است. اما تورنت چیست ؟ چگونه می‌توان از آن استفاده کرد ؟ مزیت آن به روش‌های دانلود معمولی چیست؟

جواب این سوال‌ها و دیگر سؤالات مرتبط خود را در ادامه این مطلب پیدا خواهید کرد. پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

ادامه مطلب به موضوعات زیر می پردازد :

• تورنت چیست؟
• ۶ مفهوم اساسی در تورنت
• تورنت و  کپی رایت
• امنیت در تورنت
• چرا تورنت ؟
• نحوه ی دانلود از تورنت
• جمع‌‌بندی

تورنت چیست ؟

تورنت فناوری‌ای است که به کاربر این امکان را می‌دهد بدون هیچ واسطه‌ای فایل‌ها را با دیگر کاربران به اشتراک بگذارد. مفهومی که با نام نقطه به نقطه (peer to peer) شناخته می‌شود و به معنی ارتباط مستقیم یک شخص با شخص دیگر است.

به‌عبارت‌دیگر تورنت کاربران را قادر می‌سازد تا بجای دانلود فایل‌های خود از واسط دیگری مثل سرور، مستقیماً فایل‌ها را از روی سیستم دیگر کاربران دریافت کند.

با تعریفی که از تورنت ارائه شد، احتمالاً سؤالات زیادی در ذهن شما به وجود آماده است. اگر شخصی اجازه دریافت فایل از روی سیستمش ندهد چه می‌شود ؟ آیا تمام یک فایل از روی یک کامپیوتر دریافت می‌شود ؟ و….
در جواب به این سؤال‌ها باید گفت تورنت نیز مانند بسیاری دیگر از پروژه‌های متن‌باز دنیا وابسته به همکاری کاربرانش در سرتاسر دنیاست. مسلم است که اگر کسی اجازه اشتراک فایل‌های تورنت از روی سیستمش را ندهد هیچ منبعی برای دانلود توسط دیگران وجود نخواهد داشت.

هر فایل در تورنت به بخش‌های کوچکی تبدیل می‌شود و ممکن است هر یک از این بخش‌ها از یک کامپیوتر خاص دریافت شود و همین موضوع تورنت را یک پروتکل خاص برای دریافت فایل‌های حجیم با سرعت بالا کرده است.

۶ مفهوم مهم در تورنت

اگر می‌خواهید سر از کار این پروتکل دربیاورید، ابتدا باید چند واژه و مفهوم را بشناسید.

Seeder: سید یا سیدر که در زبان فارسی به معنای بذر افشان است به افرادی گفت می‌شود که فایلی را برای اشتراک در شبکه تورنت قرار می‌دهند.

Leecher:  لیچ یا لیچر که در فارسی تقریبا معنایی مشابه مکنده یا زالو دارد به افرادی گفته می‌شود که امکان آپلود فایل را غیر فعال می‌کنند و تنها به دانلود فایل در شبکه تورنت می‌پردازند. همان‌طور که از نام این دسته افراد مشخص است آن‌ها محبوبیت خاصی ندارند.

Tracker: ترکر یا ردیاب ها، سرورهایی هستند که وظیفه نظم دهی و ساماندهی در شبکه تورنت بر عهده دارند. در واقع آن‌ها پلی بین ارسال کننده‌ها و دریافت کننده‌های فایل تورنت هستند.

Indexers: ایندکسر یا شاخص کننده‌ها به سایت‌هایی گفته می‌شود که می‌توانید فایل‌های تورنت درخواستی خود را در آن‌ها پیدا کنید. در واقع ایندکسر ها در شبکه تورنت نقش موتور جستجو را بازی می‌کنند و می‌توان در آن‌ها به جستجوی فایل تورنتی که می‌خواهیم بپردازیم.

Ratio: به نسبت داده‌های دانلودی (لیچ) به داده‌های آپلودی (سید) هر کاربر گفته می‌شود. و به طور نرمال این عدد باید برابر با یک باشد. هر چه این نسبت بالاتر باشد کاربر از محبوبیت بیشتری در شبکه برخوردار خواهد بود و بالعکس.

Client: کلاینت در تورنت به نرم‌افزاری گفته می‌شود که به کمک آن فایل‌های تورنت را دانلود می‌کنند. در واقع با کمک این نرم‌افزار کامپیوتر شخص به ترکر ها متصل می‌شود و فایل مورد نظر خود را از شبکه تورنت دانلود و یا در آن آپلود می‌کند. از معرف‌ترین کلاینت‌های تورنت می‌توان BitTorrent و uTorrent را نام برد.

تورنت و  کپی رایت:

آیا دانلود از تورنت قانونی است؟

با وجود اینکه در ایران قانون کپی رایت خیلی رعایت نمی‌شود اما این سؤالی است که خیلی از کاربران فضای اینترنت نگران آن هستند.

هرچند تورنت به دلیل همین امکان دانلود غیرقانونی فیلم ، موسیقی و کتاب است که محبوبیت زیادی پیدا کرده است.

این موضوع تا جایی پیش رفته که باور عمومی در پاره‌ای از اوقات تورنت کردن را برابر با یک کار غیر قانونی تلقی می‌کند.

اما این برداشت تا حد زیادی ناعادلانه است. تورنت مانند هر پروتکل دیگری امکان تبادل اطلاعات را برای کاربرانش فراهم کرده است. اما اینکه محتوای این فایل‌ها چه باشد به کاربرانی که از آن‌ها استفاده می‌کنند بستگی دارد.

البته باید به این نکته هم اشاره کرد که آی پی ها  قابل پیگیری هستند و هر دانلود غیر قانونی می تواند در آن ردیابی شود.

امنیت تورنت:

امنیت در اینترنت یک موضوع نسبی است. آیا دریافت فایل از سرورها همیشه امن است ؟

بسیاری از بدافزارها و کرم‌های رایانه‌ای از طریق فایل‌های دانلودی از سرورها به کامپیوتر وارد می‌شود، بنابراین صرف دریافت فایل از منبعی ناآشنا نمی‌تواند دلیلی بر امنیت پایین این روش باشد.

هرچند بهتر است در هنگام استفاده از تورنت از ایندکسر های معتبر و مطمئن استفاده کنید. به این خاطر که آن‌ها بیشتر فایل هایی را که در اختیارتان قرار می‌دهند پیش از ارسال بررسی می‌کنند.

در مورد ارسال فایل از کامپیوتر شما برای دیگر اشخاص نیز باید گفت اگر از کلاینت ها و آنتی ویروس های معتبر و بروز استفاده کنید خیلی جای نگرانی ندارد. ضمن اینکه شما هستید که تصمیم می گیرد آیا فایلی ارسال شود یا نه.

اما به خاطر داشته باشید، سایر کسانی که از تورنت استفاده می‌کنند می‌توانند IP شما را ببینند. بسیاری از شرکت ها ممکن است از این راه اقدام به جمع آوری آی پی کاربران کنند.

متصل شدن به VPN (شبکه‌ی خصوصی مجازی) این امکان را به شما می‌دهد تا IP خود را تغییر دهید. در این صورت ISPها از فعالیت شما بی‌خبر می‌مانند. این روش زمانی مناسب است که در حال دانلود تورنت‌های مختلف هستید.

چرا تورنت ؟

برای پاسخ به این سؤال  جواب‌های زیادی وجود دارد که ما به سه نمونه از آن‌ها اشاره می‌کنیم :

• به جای دانلود از یک سرور خاص، چندین کامپیوتر آماده تحویل دادن فایل مورد نظرتان به شما هستند. این روش باعث می‌شود قابلیت اطمینان بالا برود.
• شما قادر خواهید بود به فایل‌هایی که بر روی هیچ سروری وجود ندارد و تنها در کامپیوتر افراد وجود دارد دسترسی داشته باشید.
• برای دانلود فایل‌های بزرگ بسیار مناسب است. به این دلیل که فایل در تکه های کوچک‌تر در سیستم‌های مختلف قرار گرفته است.
• شما دانلود را در هر جایی که بخواهید میتوانید متوقف کنید و بعدها دوباره از همان نقطه ادامه دهید. (این مزیت به دلیل امکان عوض شدن آدرس سرور و یا از بین رفتن فایل، در روش دانلودهای مرسوم با مشکلات بیشتری همراه است.)

نحوه دانلود از تورنت

۱- نرم افزار کلاینت تورنت را نصب کنید

از جمله نرم‌افزارهایی که برای دانلود فایل تورنت می‌توان از آنها استفاده کرد، عبارتند از:

• uTorrent
• Transmission
• BitTorrent

از اینجا بهصفحه‌ مقایسه‌ کلاینت‌های تورنت در ویکی­پدیا نگاهی بیاندازید،خواهید دید که نرم‌افزار uTorrent از بسیاری از جوانب نسبت به دیگر نرم‌افزارها برتری دارد. بنابراین پیشنهاد ما به شما نصب این نرم‌افزار بر روی سیستمتان است.

۲- فایل تورنت مورد نظر خود را پیدا کنید

پس از نصب کلاینت تورنت، باید به دنبال فایل تورنت چیزی که می‌خواهید دانلود کنید بگردید. این فایل معمولاً یک فایل کوچک چند کیلو بایتی است که اطلاعات مربوط به چیزی که قرار است دانلود کنید را در خود دارد.

ایندکسر ها همان موتورهای جستجوی دنیای تورنت هستند که به شما در پیدا کردن فایل مورد نظرتان یاری می‌رسانند.

سایت‌های مختلفی هستند که این دسته از فایل‌ها را به اشتراک می‌گذراند. از جمله می‌توان به وب‌سایت The Pirate Bay یا «دزد دریایی» اشاره کرد که بدون شک یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین‌ها است.

The Pirate Bay

سایت‌های مفید و قانونی دیگری هم وجود دارند که به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم:

• وب‌سایت (Legit Torrents)- دانلود فیلم، آهنگ، نرم‌افزار و…
• وب‌سایت (publicdomaintorrents)- دانلود فیلم‌های کلاسیک
• وب‌سایت (vuze)- مرجع مناسب سخنرانی‌های TED
• وب‌سایت (tasvideos)- دانلود ویدیو و بازی‌های مختلف

با توجه به مشکلات قانونی‌ای که هرازگاهی دامن‌گیر این وب سایت‌ها می شود و آنها را از دسترس خارج می کند، توصیه ما این است که با یک جستجوی ساده در اینترنت، بهترین سایت‌های ایندکسر را پیدا کنید و از آن‌ها استفاده کنید.

در هنگام جستجو در این سایت ها ممکن است Magnet Link یا لینک مغناطیسی به چشمتان بخورد.  لینک های مغناطیسی همان فایل های تورنت هستند که به شکل لینک در آمده اند. به این شکب دیگر نیازی نیست که ابتدا فایل تورنت را دانلود کنیم و سپس وارد نرم افزار کنیم بلکه با کلیک بر روی این لینک ها مستقیما وارد نرم افزار شده و شروع به دانلود می کنید. 

۳- فایل تورنت را وارد نرم‌افزار کنید

پس از پیدا کردن فایل مورد نظر خود که پسوند  torrent. دارد کافی است آن را وارد نرم‌افزار کلاینت خود کنید. این کار به چند روش ساده قابل انجام است.

شما می توانید روی آن دوبار کلیک کنید. یا با کلیک راست و منوی open آن را با نرم‌افزار کلایت خود باز کنید و یا به راحتی آن را بکشید و در نرم‌افزار خود رها کنید. اگر هیچ یک از این روش‌ها جواب نداد نرم‌افزار کلاینت را باز کنید و لینک را به صورت دستی در آن وارد کنید.

پس از طی مراحل فوق فایل شما آماده دانلود است و شما می‌توانید با زدن دانلود در نرم‌افزار شروع به دانلود آن کنید.

اگر می خواهید به جامعه تورنت کمک کنید و شما هم نقشی در اشتراک فایل ها داشته باشید، پس از اتمام دانلود برنامه را نبندید. با این کار شما هم جزور سیدر ها قرار خواهید گرفت و بخش یا کل فایلی که دانلود کردید برای دیگر کاربران آپلود می شود.

همچنین شما می توانید فایلی که در کامپیوتر خود دارید را با دیگر کاربران به اشتراک بگذارید. برای این کار کافی است در نرم افزار کلاینت خود اقدام به ساخت یک تورنت جدید کنید. در نرم افزار uTorrent  از منوی File و گزینه ی  Create new torrent  شما می توانید به راحتی آدرس فایل خود را به نرم افزار بدهید تا برای اشتراک و دانلود قرار گیرد.

جمع بندی:

استفاده از تورنت مزایا و معایب خودش را دارد. برخی آن را به دلیل سرعت بالای دانلود و امکان پیدا کردن فایل های کمیاب به دیگر روش های دانلود ترجیح می دهند و عده ای دیگر سختی دانلود و امنیت کمتر را دلیل اجتناب از آن می دانند.

از سوی دیگر با افزایش چشمگیر سرعت اینترنت و دسترسی آسان به آن، بسیاری از کاربران قید دانلود فایل ها را زده و ترجیح می دهند به تماشا یا مطالعه فایل هایشان به صورت آنلاین بپردازند. از همین روست که نرم افزار های تورنت اخیرا به سمت استریم یا پخش آنلاین وب رفته اند.

uTorrentو BitLord از جمله نرم افزار هایی هستند که “Play Now” یا “Playback” را به نرم افزار های نسخه ی جدید خود اضافه کرده اند.

تعداد ۱۷۰ میلیون کاربر در ماه نشان می دهد این پروتکل محبوبیت کم نظیری در بین کاربران اینترنتی دارد و این مجبوبیت نمی تواند بی دلیل باشد.

مقاله های پیشنهادی:

• ۱۰ استارت آپ موفق در دنیا را می شناسید؟
• مدیریت زمان با ۱۰ برنامه ای که در جهان حرف اول را می زنند
• آموزش ۰ تا ۱۰۰ ترلو (Trello) مناسب مدیریت وظایف و پروژه ها