یکی از مهم‌ترین و پیشروترین جنبه‌های سینما موضوع مفاهیم علمی و فلسفی است که در بعضی موارد تبدیل به برترین آثار سینمایی تاریخ شده‌اند. در این مطلب قصد داریم تا ده فیلم برتر با موضوعات علمی را معرفی کنیم. با ما همراه شوید.
پیش از تولد سینما و دنیای فیلم، کتاب‌ها جایگاه ارائه‌ی ایده‌های جدید و حتی عجیب و غریب بودند. برای مثال «ژول ورن» سالها پیش از رفتن انسان به ماه و یا شکافتن اتم این کشفیات را پیش بینی کرده بود. در این میان داستان دنیای سینما نیز دقیقا به مانند دوران پیش از تولد این هنر بوده است. در سال‌های اخیر و خصوصا با پیشرفت علوم کامپیوتری در ساخت فیلم سینما وارد دوره‌ای جدیدی شده است. تعداد زیادی از فیلم‌هایی که در زمینه‌های علمی ساخته میشوند دقیقا بر اساس مبانی علمی بوده و حتی بعضی از آنها توانستند راهگشای مسائل علمی نیز باشند.
کارگردانان و نویسندگان چنین آثاری عموما احاطه‌ی خاصی بر سینما و علوم جدید دارند و همین موضوع موجب شده که آثاری به غایت فوق‌العاده و البته خاص خلق کنند. بیشتر آثار تولید شده با محتوای علمی در سینما در ژانر علمی تخیلی قرار میگیرند. در این مطلب ۱۰ مورد از مهم‌ترین آثار سینمایی با موضوع علمی را معرفی خواهیم کرد.
۱۰- برخورد عمیق (۱۹۹۸)
فیلم برخورد عمیق یکی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های زمان خود بود. این فیلم با هزینه‌ای بیش از ۸۰ میلیون دلار ساخته شد و درنهایت به فروشی نزدیک به ۳۵۰ میلیون دلار نیز رسید. داستان فیلم درمورد کشف اتفاقی یک منجم آماتور در رابطه با وجود یک سنگ آسمانی عظیم است که در مدتی کوتاه به زمین برخورد خواهد کرد. روشی که در این فیلم برای نابود کردن شهاب سنگ اجرا میشود دور از ذهن اما کاملا منطقی و علمی است. در این فیلم گروهی برای کار گذاشتن یک بمب اتمی روی سطح شهاب سنگ فرود می آیند و در ادامه‌ی ماجرا نیز حوادث دیگری رخ میدهد. یکی از پیش بینی‌های جالب این فیلم وجود یک رئیس جمهور سیاه پوست در آمریکا بود که سالها بعد به وقوع پیوست.
۹- او (۲۰۱۳)
«او» فیلمی درام و رومانتیک است، اما لایه‌های علمی و فلسفی بسیار عمیقی را در خود جای داده است. کارگردان این اثر فوق‌العاده خوش ساخت و زیبا اسپایک جونز است. هرچند فروش این فیلم آنطور که باید نبود اما از نظر بسیاری از منتقدین این اثر یکی از برترین فیلم‌های دهه‌ی اخیر هالیوود است. او در مورد تاثیرات عمیق وارد شدن تکنولوژی به زندگی بشر و دور شدن انسان‌ها از یکدیگر است. داستان فیلم به خوبی پیش میرود و به مرور میتوان تاثیرات عمیق و گاها دردناک زندگی مدرن و هوش مصنوعی را در حال و آینده‌ی بشر مشاهده کرد. هیچ فیلمی به مانند او نتوانسته چالش‌های زندگی مدرن بشر را به نمایش بگذارد.
۸- جنگ ستارگان
جنگ ستارگان مجموعه‌ی بسیار گسترده‌ای از فیلم و سریال و آثار کمیک است. سری فیلم‌های جنگ ستارگان را میتوان جز پیشروترین آثار علمی تخیلی تاریخ دانست. با وجود گذشت سالها از انتشار اولین نسخهی آن همچنان نیز کیفیت خود را حفظ کرده است. ذات اصلی داستان این مجموعه بیش از هر چیز بر اساس خیر و شر بنا شده. با اینحال در طول نمایش این مجموعه ابداعات و ایده‌پردازی‌های بسیار جالبی در رابطه با مسائل علمی و فنی ارائه شده است. جالب است بدانید که هرساله در همایش کمیک گروهی تلاش میکنند تا بعضی از وسائل استفاده شده در این سری فیلم‌ها را به شکلی کاربردی ساخته و کاربردی کنند.
۷- تماس (۱۹۹۷)
تماس یکی از جالب‌ترین آثار هالیوودی درمورد جنبه‌های فلسفی برخورد انسان با هوش فرازمینی است. این فیلم به کارگردانی رابرت زمریک در مورد تلاش انسان‌ها برای یافتن هوش فرازمینی است. در ساخت این فیلم از پرونده‌های جالبی از موسسه‌ی ستی نیز استفاده شده بود. در فیلم تماس به جای تکیه بر ماهیت مادی علم بیشتر به احتمال تماس با هوش فرازمینی به شکل روحی و درونی اشاره شده است. تماس هرگز تبدیل به اثری بزرگ نشد اما بسیاری از منتقدان این فیلم را ستودند.
۶- بلید رانز (۱۹۸۲)
بلید رانر بدون شک برترین اثر ریدلی اسکات و یکی از پیشروترین فیلم‌های علمی تخیلی در تاریخ سینماست. پیچیدگی‌های فلسفی و عمق بسیار زیاد داستان این اثر موجب شده تا پس از گذشت سالها از این فیلم به عنوان یکی از سردمداران سینمای علمی تخیلی یاد شود. داستان بلید رانر به طور کلی درمورد تکامل جسمی و فکری بشر و مشکلات فلسفی زندگی آینده انسان است. به مانند دیگر آثار این لیست بلید رانر نیز در زمان ساخت و پخش خود آنچنان که باید شناخته نشد. در سال ۲۰۱۷ نسخهی جدیدی از این اثر با بازی رایان گاسلینگ ساخته شد. بزرگترین سوال در مورد بلید رانر هویت واقعی دکرت بود که در نسخهی سال ۲۰۱۷ تا حدی به این سوال پاسخ داده شد.
۵- مریخی (۲۰۱۵)
فیلمی دیگر به کارگردانی ریدلی اسکات. مریخی اثری بود که میتوانست دقیقتر و بهتر کار شود با اینحال همچنان یکی از برترین آثار علمی در هالیوود است. داستان این اثر درمورد حادثه‌ای است که موجب میشود یکی از فضانوردان که گیاه‌شناس است از مابقی تیم جا بماند. نقش اول این فیلم و این گیاه‌شناس را مت دیمون بازی کرده است. روش‌های به کار رفته توسط مت دیمون در این فیلم برای زنده ماندن در مریخ همگی با کمک و مشاوره‌ی ناسا اجرا شده بود. مریخی یکی از بهترین آثار علمی چند سال اخیر است که میتوان ادعا کرد تا حد زیادی غیر تخیلی بود چراکه فاصله‌ی چندانی با آن نداریم.
۴- اودیسه‌ی فضایی (۱۹۶۹)
اودیسه‌ی فضایی ۲۰۰۱ یکی از نمادهای سینما و از برترین آثار علمی تخیلی تاریخ است. استنلی کوبریک با ساخت این فیلم آن هم پیش از رفتن انسان به ماه موضوعات بسیار مهمی را مورد بررسی قرار داد. اودیسه‌ی فضایی با تکیه بر موضوعات علمی و کاملا پیشروانه درنهایت با یک پایان فلسفی و عمیق فیلم را به اتمام میرساند. این فیلم از نظر علمی بسیار دقیق است و به شکل بسیار واضحی از زمان خود جلوتر بود. فیلمنامه‌ی این اثر بوسیله‌ی آرتور سی کلارک نوشته شده بود و شامل ابداعات سینمایی بسیاری بود. اودیسه‌ی فضایی بدون شک یک شاهکار جاودانه در تاریخ سینماست.
۳- ماه (۲۰۰۹)
فیلم ماه از آن دست آثاری است که میتوان آنرا گنج در خرابه نامید. این اثر در نوع خود کاملا بی‌نظیر است اما به دلایل بسیاری هرگز نتوانست به آن چیزی که لیاقتش را دارد برسد. ماه به کارگردانی «دونکان جونز» با بودجه‌ای ۵ میلیون دلاری ساخته شد و تنها ۹.۸ میلیون دلار فروخت اما توانست اثری فوق العاده با کیفیت شود. ماه اثری بسیار عمیق است که علاوه بر انطباق بسیار عالی علمی خود مفاهیم عمیقی بمانند تنهایی نوع بشر را نیز دنبال میکند. در تمام طول این فیلم ما تنها یک نفر یعنی شخص اول را میبینیم که سم راک وول توانسته به بهترین شکل ممکن این نقش را ایفا کرده است.
۲- میان ستاره‌ای (۲۰۱۴)
به عقیده‌ی بسیاری این اثر برترین کار کریستوفر نولان است. میان ستاره‌ای فیلمی به تمام معنا زیباست. نولان در ساخت این اثر از «کیپ تورن» کمک گرفت که در سال ۲۰۱۷ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل فیزیک شد و همین موضوع به خوبی دقت علمی این اثر را نشان میدهد. جالب است بدانید که تصاویر جدیدی که بتازگی و برای اولین بار از یک سیاه چاله برداشته شده بسیار مشابه تصاویر این فیلم است. میان ستاره‌ای اثری به غایت عالی است و بازی میتو مک کانهی نیز در این میان موجب افزایش دوچندان کیفیت آن شده است. این فیلم داستان گروهی را بیان میکند که به عنوان آخرین امید بشر و از طریق یک کرم چاله به بعدی دیگر از عالم میروند.
۱- پرایمر (۲۰۰۴)
پرایمر یکی از معدود آثار سینماست که مستقیما به وسیله‌ی یک محقق علمی ساخته شده است. این اثر بسیار پیچیده است و تنها با یکبار دیدن نمیتوان آنرا به طور کامل درک کرد. پرایمر محصول سال ۲۰۰۴ هالیوود است و تنها با بودجه‌ای ۷ هزار دلاری ساخته شد. شین کاروث به عنوان کارگردان این اثر در رشته‌ی فیزیک تحصیل کرده و توانست به زیباترین شکل ممکن موضوع سفر در زمان را در این اثر به چالش بکشد. از پرایمر به عنوان یکی از بزرگترین آثار علمی تاریخ یاد میشود و تا به امروز نیز هیچ اثری با دقت علمی پرایمر ساخته نشده است.
بدون شک آثار با ارزش و مهم دیگری نیز وجود دارند که از نظر علمی در سطح بسیار بالا و واقع‌گرایانه‌ای قرار دارند. نظر شما در این مورد چیست؟
