استعمال دخانیات در جهان بسیار رایج است و به طور چشمگیری نسبت به گذشته افزایش یافته است. در واقع، استفاده از سیگار و سیگار الکترونیکی به امری بسیار رایج تبدیل شده است و پیامدهای منفی زیادی برای سلامت عمومی دارد. بررسی تاریخچه پیدایش سیگار موضوعی است که در این مطلب قصد داریم به طور کامل به آن بپردازیم.
- سیگار به عنوان وسیله‌ای برای برقراری ارتباط با دنیای ماوراالطبیعه!
- روش‌های گوناگون استفاده از سیگار
- تاریخچه ممنوعیت سیگار و رابطه آن با سرطان ریه
- تاریخچه سیگار و توتون و تنباکو به عنوان دارو
- تاریخچه پیدایش سیگار در ایران
- گیلان منبع اصلی تولید محصولات دخانی داخلی
- عدم آگاهی عمومی از تأثیرات سیگار در سلامتی
- تاریخچه پیدایش سیگار الکترونیکی
در سال‌های اخیر، به دلیل اینکه تعداد سیگاری‌ها در سراسر جهان به بالاترین حد رسیده و اعمال سیاست‌ها برای جلوگیری از استعمال سیگار در حال افزایش است، چندین محصول جدید جهت جایگزین سیگار توسط صنعت تولید شده است.
توتون و دخانیات در جهان سابقه طولانی دارد و این سابقه به حدود 600 تا 900 سال بعد از میلاد می رسد. برای بررسی تاریخچه پیدایش سیگار می‌توان گفت که در زمان سرخپوستان مایا مکزیک نقاشی‌هایی را روی سنگ تراشیده‌اند که استفاده از تنباکو را نشان می‌دهد. در قرن شانزدهم مصرف، کشت و تجارت توتون به سرعت گسترش یافت و پس از آن اولین سیگارهایی به منظور فروش و کسب درآمد در سال 1865 ساخته شد. بعد از آن میزان سیگار کشیدن در سراسر جهان به طور گسترده‌ای افزایش یافت.
سیگار به عنوان وسیله‌ای برای برقراری ارتباط با دنیای ماوراالطبیعه!
بومیان آمریکایی توتون را به عنوان وسیله‌ای برای برقراری ارتباط با دنیای ماوراالطبیعه می‌دانستند. در میان سایر کاربردهای پزشکی، توتون و تنباکو به عنوان داروی دندان درد، به عنوان درمانی برای گوش درد توسط هندی‌های مکزیک مرکزی، به عنوان مسکن و ضد عفونی کننده در گواتمالا مورد استفاده قرار گرفت.
فراتر از چنین کاربردهای عملی، توتون و تنباکو نیز غالباً به عنوان هدیه مبادله می‌شد و به ایجاد روابط اجتماعی و ایجاد سلسله مراتب در جامعه تاثیرگذار بود. در بسیاری از گروه‌ها توتون و تنباکو به عنوان نذری به خدایان داده می‌شد و در بعضی از گروه‌ها، به ویژه در میان مایاها، توتون و تنباکو به عنوان یک گیاه الهی در نظر گرفته می‌شد. بنابراین توتون و تنباکو در فرهنگ بومی آمریکا نقش مهمی داشت، آنقدر مهم بود که برخی از گروه‌های بومی هیچ محصول دیگری کشت نمی‌کردند.
روش‌های گوناگون استفاده از سیگار
سیگار برای اولین بار در اوایل قرن نوزدهم در ایالات متحده معرفی شد. قبل از این، توتون و تنباکو به صورت سیگار پیچ و سیگار برگ، به روش جویدن و دم کردن مورد استفاده قرار می‌گرفت. در زمان جنگ‌های داخلی، استفاده از سیگار محبوبیت بیشتری پیدا کرده بود. مالیات فدرال برای اولین بار در سال 1864 برای سیگارها وضع شد. اندکی پس از آن، توسعه صنعت تولید سیگار باعث شد تا آن‌ها به سرعت به یک محصول اصلی دخانیات ایالات متحده تبدیل شوند.
در همان زمان، جنبش پوپولیست اصلاحات بهداشتی منجر به فعالیت زودهنگام ضد سیگار کشیدن شد. از سال 1880 تا 1920 این فعالیت بیشتر ناشی از نگرانی‌های اخلاقی و بهداشتی بود تا مسائل بهداشتی و سلامتی. در طول جنگ جهانی اول، جراحان ارتش، سیگار را به دلیل کمک به تسکین درد استفاده می‌کردند.
تاریخچه ممنوعیت سیگار و رابطه آن با سرطان ریه
در سال 1956، یک گروه مطالعه علمی جراح عمومی تشخیص داد که یک رابطه علت و معلولی بین سیگار کشیدن بیش از حد و سرطان ریه وجود دارد. در انگلستان، گزارش کالج سلطنتی پزشکان در سال 1962 بر نقش علت سیگار کشیدن در سرطان ریه تأکید کرد. پیام‌های ضد سیگار تأثیر قابل توجهی در فروش سیگار داشتند. با این حال، هنگامی که تبلیغات سیگار در تلویزیون و رادیو در سال 1969 ممنوع شد، پیام‌های ضد سیگار نیز قطع شد.
گزارش یک جراح عمومی در سال 1972 به اولین گزارش از مجموعه گزارش‌های علمی مبنی بر شناسایی دود تنباکو محیطی (ETS) به عنوان یک خطر جدی برای سلامتی افراد غیر سیگاری تبدیل شد.
در سال 1973، آریزونا اولین ایالتی شد که استعمال دخانیات را در تعدادی از مکان‌های عمومی به طور صریح محدود کرد زیرا قرار گرفتن در معرض ETS یک خطر عمومی است.
در اواسط دهه 1970، دولت فدرال شروع به تنظیم قانونی مبنی بر منع سیگار کشیدن در حوزه‌های دولتی کرد. در سال 1975، ارتش و نیروی دریایی سیگار را برای اعضای خدماتی متوقف کردند. در سال 1979 سیگار کشیدن در تمام دولت فدرال محدود شد و در سال 1993 در کاخ سفید نیز ممنوع اعلام شد.
در سال 1989، کنگره سیگار کشیدن را در پروازهای هواپیمایی تجاری داخلی که برای 2 ساعت یا کمتر برنامه‌ریزی شده بود، ممنوع کرد. تا سال 1990، این ممنوعیت به تمام پروازهای تجاری ایالات متحده گسترش یافت.
در سال 1992، آژانس حفاظت از محیط زیست EPA) ETS) را به عنوان ماده سرطان‌زا “گروه A”، خطرناک‌ترین طبقه سرطان‌زا طبقه بندی کرد.
در سال 1994، می‌سی‌سی پی اولین ایالتی بود که از صنعت توتون و تنباکو شکایت کرد تا هزینه‌های درمان را برای بیماری‌های مربوط به دخانیات جبران کند.
در 23 نوامبر 1998، صنعت توتون و تنباکو موافقت‌نامه تسویه حساب مستقل 46 ایالتی، بزرگترین تسویه حساب در تاریخ که قرار است مبلغی در حدود 206 میلیارد دلار برای سال 2025 پرداخت شود را تصویب کرد. (این قرارداد در سال 1994 تصویب شد و در سال 2025 اجرا می‌شود.) توافق نامه تسویه شامل موارد مهم بهداشت عمومی بود.
در آوریل 1999، به عنوان بخشی از توافق نامه تسویه حساب اصلی، شرکت‌های بزرگ دخانیات ایالات متحده توافق کردند که تمام تبلیغات را از بیلبوردهای تبلیغاتی در فضای باز و حمل و نقل در سراسر کشور حذف کنند.
تاریخچه سیگار و توتون و تنباکو به عنوان دارو
براساس تاریخچه پیدایش سیگار در اروپا بسیاری از افراد معتقد بودند که توتون و تنباکو نوعی دارو است، یک گیاه جدید است که می‌تواند در درمان و صنعت پزشکی غرب موثر واقع شود. در اواخر قرن شانزدهم، دکتر نیکولاس موناردس ادعا کرد که دخانیات گرسنگی را کاهش می‌دهد، به عنوان داروی شل کننده و مسکن عمل می‌کند و حتی درمانی برای سرطان است. با این حال، این دیدگاه با مخالفت دیگران از جمله پادشاه جیمز اول انگلیس روبرو شد.
پس از ورود تنباکو به اروپا، استعمال دخانیات و کشت آن به سرعت به سایر نقاط جهان گسترش یافت. با آغاز قرن هفدهم، توتون و تنباکو در هند، چین، ژاپن، آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه و آفریقای غربی کشت می‌شد.
تاریخچه پیدایش سیگار در ایران
سیگار برای اولین بار در دهه 1860 به ایران وارد شد که به احتمال زیاد توسط سربازان و بازرگانان روسی و ترک مستقر در این کشور بود. اوایل مصرف‌کنندگان سیگار، ثروتمندانی بودند که می‌خواستند از جوامع اروپایی تقلید کنند. آن‌ها معمولا با جامعه مهاجران اروپایی در شهرهای شمالی ایران تعامل منظمی داشتند.
در سال 1869 تبریز، یک مرکز تجاری برای نفوذ ترکیه و روسیه بود و تقریباً 350 فروشنده سیگار را در خود جای داده بود. تا سال 1880، شیوع افراد سیگاری به اندازه کافی افزایش یافت تا تولیدکنندگان داخلی دست به کار شدند.
کشت خانگی تنباکو سیگار در سال‌های 1876 در استان‌های شمالی گیلان و مازندران آغاز شد. سرمایه گذاران روسی تا سال 1890 مجموعه‌ای از تأسیسات تولیدی را در رشت تأسیس کردند. طبق گفته‌های کنسول انگلیس در گیلان، خروجی این تاسیسات سیگار خیلی مرغوب و درشت برای سلیقه‌های اروپایی بود، اما بسیار خوب و ارزان بود به طوری که آن‌ها در بین بومیان نیز طرفدار پیدا کرد. با توجه به افزایش تولید سیگار در داخل، تولید داخلی توتون به صورت مرحله‌ای افزایش یافت. در سال 1890، تقریباً 99 تن محصول توتون داخلی برای تولید سیگار اختصاص داده شد.
طبق بررسی‌های آماری انجام شده درباره تاریخچه پیدایش سیگار در ایران در سال 1890 تقریباً 15000 فرد سیگاری در ایران وجود داشت. با عرضه ارزان و با کیفیت، سیگار به سرعت محبوبیت بیشتری پیدا کرد.
بیشتر بخوانید: پدیده های عجیب و نکات جالب در مورد مرگ
گیلان منبع اصلی تولید محصولات دخانی داخلی
در استان‌های شمالی که بیشتر جمعیت ایران و مراکز تجاری آنجا واقع شده بود، تولیدات سیگار به عنوان شکل غالب مصرف دخانیات قبل از آغاز قرن بیستم ظاهر شدند. در سال 1906، مراکز تولیدی فراتر از رشت به مشهد، تبریز و تهران گسترش یافتند، در حالی که گیلان منبع اصلی تولید محصولات دخانی داخلی بود. تولید داخلی با ادامه واردات سیگار روسی رونق گرفت.
فروش سیگار به دلیل یکسری تغییرات عمده در ترکیب بازار سیگار در ایران دچار افزایش چهار برابری شد. این تغییرات به مدرن‌سازی ایران در دهه‌های پس از جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد.
در این شرایط، تعامل و نفوذ شرکت‌های بزرگ چندملیتی توتون و تنباکو در جهان به طور قابل توجهی افزایش یافت و در نتیجه روش‌های جدید تولید، توزیع و بازاریابی ایجاد شده است. این تحولات باعث افزایش بسیار زیاد تعداد افراد سیگاری در میان مردم ایران شد.
فروش سیگار در ایران در سال 2003 به 45 میلیارد واحد رسید و هر سال با نرخ 1 درصد به رشد خود ادامه داد، برخی تخمین ها حاکی از آن است که فروش سالانه واحد در سال 2010 به 50 میلیارد رسیده است.
با توجه به ظهور سیگار به عنوان یک پدیده پرطرفدار در ایران، که به دهه 1920 برمی‌گردد، می‌توان نتیجه گرفت که تقریباً تاکنون سه نسل مختلف این پدیده را تجربه کرده اند.
عدم آگاهی عمومی از تأثیرات سیگار در سلامتی
مطالعه‌ای در سال 2004 از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، عادات استعمال دخانیات در مقطعی از جمعیت ایران را در گروه‌های مختلف سنی بررسی کرد. یافته‌های آن‌ها نشان می‌دهد که اخیرا نسل‌های ایرانی استعمال کنندگان سیگار بیشتر در سنین جوانی هستند. این رشد پایدار هم به دلیل مقرون به صرفه بودن سیگار و هم به دلیل عدم آگاهی عمومی از تأثیرات سیگار در سلامتی، ادامه می یابد.
گزارشی در سال 2006 از موسسه تحقیقات ملی سل و بیماری ریه، با بررسی مقطعی از جمعیت در تهران هزینه روزانه سیگار کشیدن را ارزیابی کرد. آن‌ها حداقل هزینه روزانه 100 ریال، حداکثر 63000 ریال و متوسط هزینه روزانه 4680 ریال یا 0.48 دلار بر اساس نرخ ارز همزمان تعیین کردند.
روندها نشان می‌دهد که سیگارها به طور قابل توجهی ارزان می‌شوند: طی دهه گذشته مارک‌های داخلی و بین‌المللی به ترتیب 9 و 06.0 درصد کاهش قیمت داشته‌اند. قیمت پایین باعث می‌شود که سیگار بیشتر در دسترس باشد و باعث افزایش خرید و مصرف شوند و تاثیرات منفی آن در جامعه افزایش یابد.
بهترین روش‌های مشاوره و دارودرمانی برای ترک سیگار هنوز در ایران در دسترس نیست، که شروع و تداوم تلاش برای ترک آن را دشوار می‌کند.
تاریخچه پیدایش سیگار الکترونیکی
در بسیاری از کشورها علاقه و نگرانی‌هایی در مورد سیگار الکترونیکی افزایش یافته است زیرا در طی چند سال گذشته سیگار الکترونیکی در بسیاری از کشورها به طور گسترده تبلیغ شده است. توزیع کنندگان سیگار الکترونیکی این محصول را کاملاً عاری از مواد مضر تبلیغ می‌کنند. با این وجود، برخی از توزیع کنندگان محصولات خود را به عنوان جایگزینی برای استعمال دخانیات ارائه می‌دهند و پیشنهاد می‌کنند که می‌توان ازسیگارهای الکترونیکی برای کمک به ترک سیگار استفاده کرد. تاریخچه پیدایش سیگار الکترونیکی را می‌توان چیزی حدود چهل سال دانست زیرا از سال 1963 به صورت پنهانی وجود داشتند و تولید می‌شدند.
پس از مدتی کاهش تولید این نوع سیگارها مجددا تولید سیگار الکترونیکی در سال 2003 آغاز شد. به این ترتیب صنعت دخانیات یک فناوری تازه متولد شده ارائه داد و آن سیگار الکترونیکی بود. دوره تولید پنهانی سیگار الکترونیکی ممکن است سه دلیل اساسی داشته باشد. سه دلیل که حدس زده می‌شود عبارت هستند از:
- آمادگی فنی
- آمادگی روانی مصرف‌کنندگان
- آماده سازی استراتژی بازاریابی
سخن پایانی
براساس تحقیقات انجام شده امروزه نسبت به گذشته مصرف سیگار در بین افراد افزایش یافته است. نکته جالب توجه این است که بیشتر افراد سیگاری در کشورهای توسعه یافته زندگی می‌کنند. براساس مطالعات سازمان بهداشت جهانی سیگار جزو مواد اعتیادآور محسوب می‌شود بنابراین در مصرف آن باید تجدید نظر کنید.
منابع: