امروزه، موضوعی که خیلی زیاد مورد توجه قرار گرفته است، در خصوص “مراقبت از خود” است و همه ما قبول داریم که در طول روز، هفته یا ماه، هر شخص باید زمانی را برای مراقبت از ذهن و جسم خود اختصاص دهد؛ زیرا با وجود مشغله‌های روزمره و درگیری‌های ذهنی، هر فرد نیاز دارد وقتی را به خود در نظر بگیرد. یوگا و مدیتیشن دو راه‌کاری مناسبی است که از نظر علمی برای این موضوع جدید یعنی مراقبت از خود تایید شده‌اند. البته باید بدانید این دو در واقع بسیار قدیمی هستند و قدمت آن به حدود 5 هزار سال پیش بر می‌گردد.
اما سوال اینجا است که به جز یک استحمام طولانی، خواندن کتاب مورد علاقه یا فعالیت‌های مشابه، شما چگونه از خودتان مراقبت می‌کنید؟ البته که انجام کارهایی که دوست دارید مهم است و باید به آن ها هم پرداخته شود؛ ولی آیا به جز آن، دیگر راهی برای مراقبت از خود نیست؟
یوگا و مدیتیشن، آگاهی ذهن را تقویت می‌کنند؛ این کار باعث می‌شود که حواس شما بیشتر به خودتان باشد و احساس بهتری داشته باشید. برای بسیاری از مردم این سوال پیش می‌آید که بین این دو مورد یوگا بهتر است یا مدیتیشن، کدام یک برتری است؟ کدام یک سلامتی بیشتری را به دنبال دارد؟ آیا این دو در اصل یک چیز یکسان هستند؟ شباهت و تفاوت یوگا با مدیتیشن چیست؟ اکثر مردم اغلب این دو را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند؛ اما این دو تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند. برای اینکه به شباهت و تفاوت یوگا با مدیتیشن بپردازیم، اول نیاز است که هر کدام را جدا تعریف کنیم و مطمئن شویم که معنی هر کدام را به درستی متوجه شده‌ایم.
مدیتیشن راهی برای تعامل با افکار درونی خود است. زمانی که شما مدیتیشن انجام می‌دهید، افکار خود را بدون قضاوت زیر نظر می‌گیرید. هدف از مدیتیشن این است که فرد به چشم انداز درستی دست یابد. با اینکه مدیتیشن، ورزش ذهن است؛ اما بدن شما نیز به گونه‌ای درگیر می‌شود چرا که شما در طول آن باید ثابت بنشینید. در مقایسه با آن، یوگا به فعالیت فیزیکی بیشتری نیاز دارد؛ اما همچنان آنچه در ذهن شما سپری می‌شود، حائز اهمیت است. در زمانی که شما مشغول یوگا هستید، نوع تنفس و حالت‌های بدن شما به سلامت فیزیکی و ذهنی شما کمک می‌کند.
معنی یوگا و مدیتیشن چیست؟
یوگا یک واژه سانسکریتی به معنای اتصال است؛ اتصال فردیت یا روح شما با جایگاهتان در جهان هستی. یوگا ورزش قدیمی چند هزار ساله‌ای است که ریشه آن به هند باستان برمی‌گردد و باید توجه داشت که این ورزش تنها فیزیکی نبوده و حالت بدن، نوع تنفس و مدیتیشن را نیز در بر می‌گیرد. مدیتیشن بخش بزرگی از یوگا است. هدف از یوگا، آماده کردن بدن و ذهن برای رسیدن احتمالی به حالت‌های روحی بزرگ‌تر است. در گذشته به افرادی که از یوگا برای رسیدن به یک حالت روحی فراتر استفاده می‌کردند، یوگی یا مرتاض گفته می‌شد. در جهان امروز، یوگا به عنوان یک ورزش سالم برای ارتقا ذهن و بدن شناخته می‌شود.
ریشه واژه مدیتیشن، از کلمه سانسکریتی دیانا می‌آید. مدیتیشن زیر مجموعه یوگا است و به یک حالت روحی و رسیدن به یک آگاهی بالاتر گفته می‌شود. البته اصطلاح مدیتیشن، مبهم است؛ چراکه این ورزش انواع بسیار مختلفی دارد و می‌توان گفت که امروزه، ذهن‌آگاهی معروف‌ترین و محبوب‌ترین نوع آن به شمار می‌آید.
در هر یک از انواع مدیتیشن، فرد در یک حالت رسمی می‌نشیند و تزکیه نفس را تمرین می‌کنند. این کار می‌تواند به معنی بالا بردن سطح هشیاری، یادگیری شفقت و دلسوزی و یا کشف یک بعد عمیق‌تر از خود باشد. در رسیدن به یک آگاهی بالاتر، از بین بردن چیزهایی که باعث حواس پرتی فرد می‌شوند و افزایش سطح تمرکز، نکات کلیدی هستند.
ورزش‌های زیادی وجود دارند که با تأثیر گذاری مثبت روی ذهن و بدن، به دنبال رسیدن به همین هدف هستند. در مدیتیشن، داشتن آرامش و تمدد اعصاب، تنفس درست و کنترل کردن انرژی‌های درونی، اهمیت دارند. مدیتیشن راهی است برای تجربه کردن و زیستن در دنیا به شیوه‌ای مثبت.
بیشتر بخوانید: تله پاتی و اصول صحیح اجرای آن
شباهت و تفاوت یوگا با مدیتیشن چیست؟
انسان هیچ قدرتی روی گذر زمان ندارد و همین موضوع باعث می‌شود که ما ناچار شویم بین خیلی چیزها، فقط یکی را انتخاب کنیم. فرض کنید که شما بین 15 دقیقه تا 1 ساعت زمان دارید و می‌خواهید بین یوگا و مدیتیشن، یکی را انتخاب کنید. کدام برای شما گزینه بهتری است؟ در ادامه این مطلب شباهت و تفاوت یوگا با مدیتیشن را بررسی می‌کنیم تا انتخاب برای شما راحت‌تر شود.
شباهت‌های یوگا و مدیتیشن
همان طور که در بخش‌های قبلی به آن اشاره کردیم، چه یوگا و چه مدیتیشن هر دو، فرد را به متفکر و متمرکز بودن تشویق می‌کنند. زندگی‌های پرمشغله امروزی ما، حواس‌پرتی‌های زیادی با خود به همراه دارند. تمرینات این دو، انسان را وادار به داشتن آرامش و زندگی در لحظه می‌کنند و همچنین تمرکز آن‌ها روی دقت بیشتر و عمیق‌تر به خود فرد، یوگا و مدیتیشن را به دو ورزش عالی در زمینه مراقبت از خود و سالم زیستن تبدیل می‌کند. اکثر افراد، بعد از انجام تمرینات این دو، احساس متعادل بودن بیشتری می‌کنند.
یکی دیگر از مواردی که باید درباره این دو بدانید، این است که هر دو آن‌ها به تمرین احتیاج دارند. در اوایل کار ممکن است برای هر فرد سختی‌هایی وجود داشته باشد. در زمینه مدیتیشن، این سختی‌ها می‌تواند مربوط به متمرکز نشدن ذهن باشد و در خصوص یوگا، شما انعطاف‌پذیری، تعادل یا قدرت فیزیکی افراد با تجربه‌تر در کلاستان را نخواهید داشت؛ اما جای نگرانی نیست چراکه با تمرین بیشتر، شما بهتر و بهتر خواهید شد.
تفاوت‌های یوگا با مدیتیشن در حالت کلی
در مدیتیشن، رسیدن به آرامش و کشف کردن خود از راه ذهن به دست می‌آیند؛ در حالی که در تمرینات یوگا، بخش بزرگی از تمرکز فرد روی انجام فعالیت‌های فیزیکی قرار می‌گیرد. یوگا خیلی بیشتر از مدیتیشن از بدن کار می‌کشد و تمرینات آن به درمان مشکلات فیزیکی بدن، کم کردن استرس، احساس کوفتگی، خستگی و درد کمک می‌کنند.
تفاوت‌های این دو از نظر درجه سختی
گفتیم که یوگا و مدیتیشن هر دو به تمرین نیاز دارند؛ اما قطعاً مدیتیشن از بین آن‌ها آسان‌تر است. دلیل این موضوع هم به خاطر این است که شما برای انجام مدیتیشن، به هیچ چیز نیاز ندارید. تا وقتی که حتی به اندازه چند دقیقه هم وقت آزاد داشته باشید، می‌توانید یک ویدیو آموزشی برای خود پخش کنید و به مدیتیشن مشغول شوید؛ اما برای یوگا، شما باید تلاش بیشتری کنید. اگر موقعی که سرکار هستید، چند دقیقه زمان خالی داشته باشید، نمی‌توانید همانجا یوگا انجام دهید. شاید بتوانید چند حرکت ساده کششی کنید؛ اما انجام این حرکات با خود تمرینات یوگا، تفاوت دارد. البته این موضوع لزوماً به معنی سخت بودن یوگا در حالت کلی نیست؛ بلکه تنها منظور این است که دسترسی به مدیتیشن راحت‌تر بوده و پیدا کردن راه‌هایی برای انجام آن، ساده‌تر از یوگا است.
بین یوگا و مدیتیشن کدام بهتر است؟
حقیقت این است که بین یوگا و مدیتیشن، نمی‌توان بهتر و بدتر انتخاب کرد. هر فرد برای خودش ممکن است یکی را به دیگری ترجیح دهد و در این زمینه، همه قرار نیست یک نظر مشترک داشته باشند. تحقیقات زیادی در زمینه تأثیرات مثبت یوگا انجام شده و به همین صورت، برای مدیتیشن هم تأثیرات مثبت زیادی یافت شده است. در نهایت، چه یوگا و چه مدیتیشن هر دو می‌توانند برای ذهن و جسم شما مفید باشند. چه دنبال از بین بردن عادت‌های ناسالم زندگی خود باشید و چه بخواهید با یک ورزش سالم خودتان را تقویت کنید، هم یوگا و هم مدیتیشن می‌توانند به کار شما بیایند و شما، خودتان باید با تحقیق و بررسی، ببینید که کدام برایتان مفیدتر خواهد بود.
سخن پایانی
توصیه ما این است که هر دو را امتحان کنید، تأثیرات هر یک روی بدن و ذهنتان را ببینید و سپس با توجه به اینکه چه آرامش، شادی و آسایشی از هر کدام دریافت می‌کنید، بین این دو انتخاب کنید.
منابع: