انتخاب شغل یکی از دغدغههای اصلی هر یک از افرادی است که به سن اشتغال وارد شده و باید هر چه زودتر محل درآمدی برای خود دست و پا کنند. چیزهایی زیادی در خصوص مشاغل وجود دارد که میتواند هر یک از آنها را برای یک شخص مناسب و برای شخص دیگر، نامناسب گرداند. راهنمای انتخاب شغل به شما کمک میکند تا تشخیص بهتری در این خصوص داشته و بتوانید جهت گیری هوشمندانهتری در زمینه اشتغال داشته باشید. در ادامه با ما همراه باشید تا کمی بیشتر به این مبحث بپردازیم.
راهنمای انتخاب شغل
پیش از هر چیز باید به این نکته توجه داشته باشیم که هیچ یک از ما در انتخاب مسیر ابتدایی زندگی خود، مختار نبودهایم. خانواده ما، محله، شهر و حتی کشوری که در آن زندگی میکنیم، جهت گیریهای ابتدایی در خصوص شکلگیری شخصیت و توانمندیهایمان اعمال کردهاند. بنابراین تا این جای کار، تصمیم گیرنده نبودهایم، اما اکنون میتوان در هر مسیری که قرار داریم، بهترین آن شد!
در دوران کودکی و نوجوانی، شاید نمیتوانستیم مدیرعامل دنیا و زندگی خود باشیم، اما حال که به دوران اشتغال وارد شدهایم، میتوان مدیریت همه چیز را به درستی در دست گرفت. کافی است که بخواهید و به توانمندیهای خود باور داشته باشید.
به هر ترتیب اشتغال نیز بخش بزرگی از زندگی هر فرد را تشکیل میدهد و هر یک از ما بیشترین ساعات بیداری خود در روزهای کاری را در محل کارمان سپری میکنیم. بنابراین اهمیت زیادی دارد که با تکیه بر راهنمای انتخاب شغل و کسب و کار، بهترین و مناسبترین زمینه کاری را برای خود فراهم سازیم.
به این منظور باید به فاکتورهای زیر توجه داشته باشید:
زمان در راهنمای انتخاب شغل
زمان در هر حالی مهمترین چیز است! ما بخشی از زمان خود را صرف خواب، تغذیه، ورزش کردن و غیره میکنیم. به همین ترتیب ما زمان زیادی را نیز صرف اشتغال خود کرده و اهمیت زیادی دارد که نوع کار انتخابی ما، تا چه اندازه در شبانه روز، زمان نیاز خواهد داشت.
کیفیت زندگی
شغل شما تاثیر عمدهای بر تمام ساعات غیر کاریتان نیز دارد. تمام افرادی که برای امرار معاش خود نیازمند اشتغال هستند، به صورت مستقیم از شرایط کاری خود تاثیر میپذیرند. همین طور جزئیات کار شما اغلب نقش مهمی در تعیین مکان زندگی، چگونگی انعطاف پذیری زندگی و حتی کارهایی که میتوانید در اوقات فراغت انجام دهید، خواهند داشت. حتی جالب است بدانید که نوع شغل شما، بر ازدواجتان نیز تاثیرگذار خواهد بود.
هویت
اگر چه تا ۲۰ سالگی بخش بزرگی از هویت شما، شکل گرفته است؛ اما با وارد شدن به زندگی کاری، بخش دیگری از آن شکل یافته و یا تغییر خواهد کرد. از این جهت شغل انتخابی شما، تاثیر مستقیم بر هویتتان خواهد داشت. “من یک وکیل هستم”، “من یک خواننده هستم” و … . بدیهی است که هویت این افراد با هم متفاوت خواهد بود. در هیچ یک از این مشاغل هیچ چیز شرم آور یا کم و زیادی وجود ندارد، تنها این هویتی است که باید شما آن را برای خود پسندیده باشید.
درآمد در راهنمای انتخاب شغل
سطح درآمد هر فرد تعیین کننده کیفیت زندگی وی خواهد بود. برخی از ما این درآمد را برای گذران امور روزانه خود (خوراک، پوشاک، هزینه مسکن و …) نیاز داریم و برخی دیگر برای ارتقای سطح زندگی به دنبال کسب درآمد هستیم. به هر شکل برای رسیدن به سطح درآمد مورد نظر، باید به کاری اشتغال داشته باشیم. این فاکتوری است که حین انتخاب شغل، باید توجه مستقیم به آن داشته باشید. به طور مثال شما نمیتوانید شغل دلخواه خود را در حالی که سطح درآمد مناسبی منطبق بر نیازهایتان ندارد، انتخاب کنید.
کدام شغل مناسب من است؟
مهم نیست که شغل وکالت یا خوانندگی یا رانندگی را انتخاب میکنید؟ مهم این است که در آن شغل با شور و شوق و ثبات قدم وارد شوید. بسیاری از ما وارد یک رشته کاری شده و در آن قاطعیت لازم را نداریم. حتی اگر همه چیز مهیا باشد، هیچ چیز درست پیش نرفته و پیشرفتی نیز وجود نخواهد داشت. احتمالا از شما خواسته میشود که نقاط قوت خود را بهبود بخشید، اما چنین چیزی برایتان میسر نخواهد بود؛ زیرا به درستی نمیدانید در چه شرایطی بهترین خود را نشان خواهید داد.
اما در خصوص افرادی که به درستی شغل خود را انتخاب کردهاند، رشد کردن و ظهور بهترین توانمندیها، بسیار ساده اتفاق خواهد افتاد. این افراد قطعا یک مسیر شغلی برای خود ترسیم کرده و میدانند که از کجا وارد شده و چه اهدافی را در این مسیر دنبال می کنند
چطور بهترین شغل را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب بهترین شغل، شما به یک الگوی ساده و در عین حال هدفمند نیاز خواهید داشت:
- جعبه خواستهها: در این جعبه خواستههای شما، شامل مشاغلی که مورد نظر هستند، قرار می گیرند.
- جعبه واقعیت: جعبه واقعیت اما، مشاغل واقع بینانهای را در خود جای میدهد که دستیابی به آنها برای شما میسر خواهد بود. این مشاغل با توجه به پتانسیلهای شما و مشاغل آزاد در منطقه تعیین خواهند شد.
- جعبه همپوشانی: در نهایت برآورد این دو جعبه، مشاغلی را که در هر دو حضور دارند، نشان خواهد داد.
البته پر کردن این جعبهها، کار سادهای نیست و نیازمند مطالعه و تحقیق کامل در بحث خودشناسی و شرایط کاری موجود خواهد بود.
در ادامه با هم ببینیم که هر یک از این جعبهها از راهنمای انتخاب شغل را چطور باید تکمیل کرد.
تجزیه و تحلیل جعبه خواستهها در راهنمای انتخاب شغل
نکته سخت در خصوص این جعبه رویاهای شما هستند. شما ممکن است مشاغلی رویایی در ذهن داشته باشید که سنخیتی با تواناییهایتان نداشته باشند. اما باید برای پر کردن این جعبه توانمندیهای شخصی خود و پتانسیلهایی که دارید را در نظر بگیرید. در این جعبه باید بازی سازی بین رویا و استعدادهای خود را به کار بگیرید. مشاغل رویایی خود را در کنار توانمندی، تحصیلات و غیره قرار داده و تعدادی عنوان شغلی ممکن برای خود برگزینید.
رویاهای نوجوانی در کنار آرزوهای بزرگسالی و مسئولیتهایی که دارید، در این مرحله سرباز کرده و باید چیزی از میان تمام آنها بیرون بیاورید. احتمالا از وارد شدن به برخی شاخههای کاری ترس داشته و بی دلیل خود را در آنها از پیش شکست خورده میپندارید. اما باید این ترس را بشناسید و ببینید که آیا شغل مورد نظر، با توانمندیهای شما سازگاری دارد یا خیر؟ گاهی اوقات از قلب چنین ترسهایی، موفقیتهای بزرگی متولد میشوند. آیا این تنها یک ترس از ناکامی است یا از تغییر جهت میهراسید؟ گاهی این وزن سنگین بیتحرکی و ماندگی در یک شغل بدون فراز و نشیب، نوعی خوگرفتن به شرایط راکد را به وجود میآورد. مقاومت شدید افراد در مقابل تغییر و تحول، ناشی از عدم کفایت آنها نیست، بلکه این ترس از تغییر شرایط است که چنین وضعیتی را توام با درجا زدن به بار میآورد.
بنابراین لازم است ببینید کدام یک از مشاغل را بیهوده گذاشته و نسبت به آنها ترس کاذب دارید؟ شاید در میان آنها همان شغلی نهفته باشد که قرار است شما را ثروتمند کند!
در مرحله بعدی باید یک اولویت بندی برای مشاغل انتخابی خود در نظر بگیرید. اگر احساس میکنید که تمایل به یک کار جسورانه دارید، بهتر است این مشاغل را در اولویت بالاتری قرار دهید و اگر کسب درآمد بیشتر مد نظر شما است، مشاغل با درآمد بالاتر را در اولویتها جای دهید.
به این ترتیب یک فهرست از مشاغل انتخابی خود را در اختیار خواهید داشت که از بالا به پایین اولویت بندی شدهاند.
پیشنهاد مطالعه: ۵ شغل IT در حال رشد و ۵ شغل IT رو به افول
حال به سراغ جعبه بعدی می رویم؛
تجزیه و تحلیل جعبه واقعیات
این بستگی دارد که در چه شهری زندگی میکنید، مدرک تحصیلی شما چیست و تا چه اندازه سابقه کاری دارید. با در نظر گرفتن این فیلترها، تعدادی مشاغل پیش روی شما ظاهر میشوند. برخی از این مشاغل از دنیای کسب و کارهای سنتی برخاسته و برخی دیگر از مشاغل نوین خواهند بود. اما به هر جهت میتوان تمام آنها را در جعبه واقعیات و مشاغلی که به صورت واقعی امکان درخواست برای تصدی آنها وجود دارد، قرار داد.
دقت داشته باشید که این جعبه واقعیات از سالی به سال دیگر، متغیر خواهد بود. به طور مثال ممکن است در حال حاضر پتانسیل زیادی برای استخدام پرستار در کشور وجود داشته باشد و در سال بعد، شاهد درخواستهای زیاد برای استخدام آرایشگر مردانه باشیم. با این حساب اگر یک سال بعد و حتی چند ماه بعد به دنبال استخدام هستید، باید حتما جعبه واقعیات استخدامی خود را از نو بچینید.
در جعبه واقعیات نیز یک رده بندی خواهیم داشت. در این رده بندی باید مشاغلی را که امکان استخدام شما (با توجه به ویژگیها) در آنها بالاتر است در اولویت بالاتری قرار دهید. همین طور میتوانید در این رده بندی، مشاغلی که با خواستههایتان تطابق بالاتری دارند، در اولویتها بگذارید.
تجزیه و تحلیل جعبه همپوشانی در راهنمای انتخاب شغل
در نهایت این جعبه همپوشانی است که مشاغل انتخابی شما را بیرون خواهد آورد. برای رسیدن به این جعبه باید اولویتهای خود در جعبه خواستهها را یک به یک با فهرستی که در جعبه واقعیات دارید، تطابق دهید. این درست مانند چیزی است که در سیستمهای انتخاب رشته قبولی کنکور در فرم انتخاب رشته افراد، انجام میدهند. به این شکل شما در نهایت به تعدادی شغل میرسید که در هر دو جعبه قرار داشتهاند.
حال باید به نوبت اولویت، مشاغل نهایی را پایش کرده و ببینید که زمینه استخدام در کدام یک برایتان وجود خواهد داشت. این مشاغل دارای ویژگیهای خاصی هستند و اشتغال در هر یک از آنها، شما را به اهداف شغلی و رویاهای پیشینتان نزدیک خواهد کرد.
مرور کنیم؛
- شما یک فهرست از مشاغلی که آرزوی اشتغال به آنها را داشته و یا به هر دلیلی در تناسب با پتانسیلها و توانمندیهایتان هستند، آماده میکنید.
- سپس مشاغلی که در واقعیت امکان دسترسی و استخدام یا شروع به کار در آنها را دارید، را در فهرست بعدی قرار میدهید.
- حال این دو ستون را در کنار یکدیگر قرار داده و اشتراک آنها را بیرون میآورید. این لیست اشتراکی مشاغلی هستند که در یک اولویت بندی، در راهنمای انتخاب شغل شما قرار میگیرند.
بهترین شغل مناسب شما چیست؟
بهترین شغل مناسب شما، شغلی است که دارای ویژگیهای زیر باشد:
- درآمد مناسب و مکفی داشته باشد.
- از انجام آن خوشحال باشید.
- امکان پیشرفت در آن وجود داشته باشد.
- فیزیک شما را رنجور نسازد.
- بر روحیه شما اثر منفی نگذارد.
- با محل زندگیتان سازگاری داشته باشد.
- خانوادهتان احساس رضایت نسبت به آن داشته باشند.
- از هویت شغلی خود، خوشنود باشید.
- و … .
تست شخصیت شناسی MBTI
تست شخصیت شناسی MBTI، برای شناخت شخصیت شما و درک بهتر از توانمندیهایتان کاربردی عالی دارد. این آزمون را ایزابل مایرز و کاترین بریگرز با تکیه بر تئوری کارل یونگ، طراحی کردند. این تست اکنون از قابل اعتمادترین تستهای شخصیت شناسی در جهان محسوب میشود و برای تشخیص کارآمدی در حوزههای مختلف، بسیار قابل اعتنا است. با انجام این تست میتوانید جنبههای قوت و ضعف شخصیتی خود را شناخته و درک بهتری از مشاغلی که تصدی آنها برایتان با موفقیت همراه خواهد بود داشته باشید. پس از انجام این تست، شخصیت شما با یک کد چهار رقمی معرفی میشود و در یک گروه شخصیتی خاص از ۱۶ شخصیت تعریف شده در آزمون MBTI قرار میگیرید. به طور مثال ممکن است شخصیت شما INTJ یا ISFP شناخته شود. در karboom میتوانید این آزمون را به صورت رایگان و مستقیم انجام داده و نتیجه شخصیتی خود را مشاهده کنید.
یک واقعیت تلخ
اما از یاد نبریم که یک واقعیت تلخ وجود دارد و آن این است که متاسفانه همه ما شانس آن را نداریم که شغل خود را از این گروه اشتراکی انتخاب کنیم. راهنمای انتخاب شغل زمانی قطعا پاسخگو خواهد بود که زمینه اشتغال در جامعه به شکلی سالم برقرار باشد و افراد بتوانند مطابق میل و توانمندیهای خود، به کسب و کار و اشتغال بپردازند. در شرایط بحرانی و افوق اقتصاد و مشکلات کاری، بسیاری از اشخاص ناچار هستند که هویت شغلی خود را به فراموشی سپرده و رضایت کاری یا پیشرفت و حتی سازگاری روحی و فیزیکی را زیر پا بگذارند.
سخن پایانی
شما اگر بخواهید به راهنمای انتخاب شغل ارائه شده در بالا، موردی اضافه کنید؛ چه چیزی را قید خواهید کرد؟ پیشنهادات خود در زمینه استخدام و انتخاب شغل مناسب را در ادامه با ما در میان بگذارید.
منبع: waitbutwhy