درجه نظامی ایران و کشورهای مختلف را بیشتر بشناسید

نیروهای نظامی یک کشور به عنوان محافظان خاک و شهروندان آن سرزمین شناخته می‌شوند که در سراسر کشورهای مختلف قوانین بین المللی برای آن وجود دارد. از زمان‌های دور در ابتدا نیروهای جنگی جهت دفاع از منافع حکومت و سرزمین تشکیل شدند اما رفته رفته سازماندهی ویژه‌ای به خود گرفتند و نیروی نظامی به اسم ارتش جهت حفاظت از آب و خاک میهن به وجود آمد. نیروهایی که وظیفه مبارزه و عقب راندن دشمنان یک سرزمین را بر عهده می‌گیرند و گاه جان خود را در این راه از دست می‌دهند. با گسترش نیروهای مسلح رسته‌های مختلفی تشکیل شد و همچنین نیروها از لحاظ مقام درجه بندی شدند که امروزه به درجه نظامی مشهور است.

درجه نظامی روشی دارای ترتیب و نظم خاص برای تشخیص سلسله مراتب در نیروی انتظامی و سایر نیروهای مسلح در ایران و دیگر نقاط جهان است که معمولا از طریق نشانک‌های نصب شده روی بازوی یونیفرم افراد نظامی در سراسر جهان قابل شناسایی است. اگرچه در فرهنگ عامه مردم ایران نیروی انتظامی درجه‌هایی مانند سرهنگ، سرگرد و ستوان دارد که برای اکثر آنها شناخته شده می‌باشد اما این ترتیب قدرت در میان افراد نظامی جایگاه ویژه‌ای دارد. در تمام محیط‌های نظامی مانند پادگان که عموم پسران بعد از سن 18 سالگی تحت عنوان خدمت مقدس سربازی چیزی در حدود دو سال از عمر خود را می‌گذرانند، احترام درجه‌داران نقش مهمی دارد. در وبلاگ مالتینا به معرفی انواع درجه نیروهای انتظامی خواهیم پرداخت که باعث شناخت خوب شما از این مسئله خواهد شد.

انواع نیروهای مسلح را بشناسیم

نیروهای مسلح یک کشور به سازمان های آفندی و پدافندی تبدیل شده‌اند که از حمایت دولت بهره می‌برند. اساس به وجود آمدن اینگونه نیروها پیشبرد سیاست‌های داخلی و خارجی حکومت و دفاع از ملت در برابر متجاوزان چه داخلی و چه خارجی می‌باشد. اگرچه دو ارتش و نیروی انتظامی به عنوان نیروهای مسلح رسمی هر کشور شناخته می‌شود اما در برخی از کشورها بنا به اهداف قوای شبه نظامی دیگری نیز تشکیل شده است.

در بسیاری از کشورهای جهان، ارتش به سه دسته نیروی هوایی، نیروی زمینی و نیروی دریایی تقسیم می‌شود که در کنار نیروی انتظامی یا در اصطلاح ژاندارمری وظیفه حفاظت از شهروندان را بر عهده دارند. البته باید اضافه کنیم که برخی از شرایط سبب به وجود آمدن یا حذف یکی از دسته بندی‌های فوق می‌گردد، به عنوان مثال شرایط جغرافیایی برخی از کشورها باعث می‌شود تا چیزی به اسم نیروی دریایی نداشته باشند. بسیار از کشورها تغییراتی را در نیروهای نظامی خود به وجود آورده‌اند؛ به عنوان مثال چین (زمینی، هوایی، دریایی و نیروی راهبردی موشکی)، آفریقای جنوبی(زمینی، هوایی، دریایی، نیروی نظامی بهداشت)، مصر و ایران (زمینی، هوایی، دریایی و پدافند هوایی)، هلند (زمینی، هوایی، دریایی و پلیس نظامی). ایالات متحده آمریکا پنج نیرو دارد(زمینی، هوایی، دریایی، تفنگداران دریایی و گارد ساحلی)، همچنین ایتالیا( زمینی، هوایی، دریایی، پلیس نظامی، پلیس مالی).

در بسیاری از کشورهای کوچک دسته‌بند‌های محدودی برای انواع نیروهای نظامی وجود دارد. باید اضافه کنیم که در کشورهای جهان سوم بیشتر قدرت نظامی به سمت نیروهای پیاده سوق داده شده اما در کشورهای جهان اول تجهیزات نظامی قدرتمند بدون دخالت نیروهای انسانی مدنظر است.

انواع درجه نظامی در کشورهای مختلف جهان

جهت تمایز بین نیروهای مسلح و مشخص نمودن جایگاه آنها درجه نظامی به وجود می‌آید. به پاس زحمات، جانفشانی و لیاقت افراد به آنها اعتباری بر حسب درجه نظامی اعطا می‌شود، در این مطلب سعی نمودیم تا انواع درجه‌های نظامی در کشورهای مختلف را بررسی کنیم. معادل ساختن و ترجمه درجه های نظامی امری نیست که مورد تایید باشد، چراکه درجه‌های نظامی در کشورهای مختلف معنا و مفهوم خاصی دارد. به همین سبب اتکا به فرهنگ لغت کافی نیست و برای جمع آوری اطلاعات در این زمینه حتما سلسله مراتب نظامی را مورد ارزیابی قرار دهید. اگرچه برای اولین بار این درجات از کشورهای غربی اقتباس شده که با ورود به هر کشور با توجه به فرهنگ آنها بومی سازی شده است. البته عموما درجه‌بندی‌ها مشابه هستند و تنها عناوین تفاوت کرده است.

درجه نظامی در ایران

نیروهای مسلح در ایران از 3 سازمان به نام های ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل می‌شود. ارتش شامل چهار نیروی با عناوین نیروی زمینی، نیروی هوایی، پدافند هوایی و نیروی دریایی بوده، سپاه نیز دارای نیروی زمینی و نیروی هوافضا در یک بخش و نیروی دریایی در بخش دوم است. در یک گروه‌بندی کلی درجه‌های نظامی در ایران از بالاترین درجه به پایین شامل امیر، افسر ارشد، افسر جزء، درجه‌دار و سرباز می‌شود. سرتیپ، سرلشکر و سپهبد و ارتشبد در گروه امیر دسته‌بندی می‌شوند که از بالاترین درجه‌های نظامی در ایران محسوب می‌گردند. سرهنگ و سرگرد در گروه افسر ارشد، ستوان و سروان در گروه افسر جزء، گروهبان و استوار در دسته‌ی درجه‌دارها و در نهایت سرجوخه و سرباز در دسته‌ی سرباز گروه بندی می‌شوند.

ترتیب کلی درجه در نیروی انتظامی ایران

در کل ترتیب درجه های نیروهای انتظامی از بالاترین درجه به پایین با جزئیات به صورت زیر است:

ارتشبد – سپهبد – سرلشکر – سرتیپ – سرتیپ دو = درجه ی امیر

سرهنگ تمام – سرهنگ دو – سرگرد = درجه ی افسر ارشد

سروان – ستوان یک – ستوان دو – ستوان سه = درجه ی افسر جزء

استوار یک – استوار دو – گروهبان یک – گروهبان دو – گروهبان سه = درجه دارها یا مدرجین

سرجوخه – سرباز یک – سرباز دو – سرباز وظیفه = درجه ی سرباز

اما به صورت جزئی‌تر درجه نظامی نیروهای مسلح ایران از بالاترین به پایین‌ترین به شرح زیر است:

نیروی زمینی ارتش (نزاجا)

نیروی هوایی ارتش (نهاجا)

پدافند هوایی ارتش (پداجا)

نیروی دریایی ارتش (نداجا)

سپاه پاسداران

نیروی انتظامی

محل نصب درجه کجاست

درجه‌های نظامی در ایران روی سرشانه یا بازوی یونیفرم‌های نظامی نصب می‌شوند و از روی تعداد ستاره‌ها و اشکال موجود روی این قسمت مستطیلی می‌توان به درجه و مقام یک عضو نظامی پی برد. امیران نیروی زمینی روی بازوی خود دارای نشان الله دو خوشه‌ی گندم، دو شمشیر و بر حسب مقامشان تعداد مشخصی ستاره دارند. برای مثال ارتشبد چهار ستاره، سپهبد سه ستاره، سرلشکر دو ستاره و … و همینطور چهار خوشه گندم روی کلاه خود دارند.

افسران ارشد دو خوشه گندم روی کلاه و سه ستاره برای سرهنگ، دو ستاره برای سرهنگ دوم و یک ستاره برای سرگرد دارند. پس از افسران ارشد افسران جزء هستند که شامل سروان، چهار ستاره، ستوان یک، سه ستاره، ستوان دو، دو ستاره و ستوان یک، یک ستاره هستند. شکل درجه‌ی نظامی روی بازوی درجه‌دارها یا مدرجین متفاوت است و به صورت تعدادی هلال یا عدد هشت روی بازوی آنهای نشان داده می‌شود. تعداد این هلال‌ها یا عدد هشت‌ها از استوار یکم یعنی پنج هلال شروع می‌شود و در آخرین رده به گروهبان سوم یک هلال تعلق می‌گیرد. و در آخر سربازها دارای تعدادی خط یا به اصطلاح آجر روی بازوی خود هستند که این آجرها یا خطوط بسته به بالابودن درجه‌ی سرباز از چهار تا یک خط متفاوت است.

بالاترین درجه نظامی در ایران

ارشدترین فرد نظامی ایران امیر نظامی است که درجه‌ی امیر در ایران معادل ژنرال در آمریکاست. رسیدن به درجه‌ی امیری برای سرهنگ‌ها به زمان خاصی وابسته نبوده و صرفا به تلاش‌ها و خدمات ارزنده‌ی هر نظامی بستگی دارد. این مقام توسط فرماندهی کل قوا یعنی رهبر انقلاب اعطا می‌شود و از ارزش و احترام بالایی در بین نظامیان برخوردار است.

درجه نظامی در ارتش آمریکا

ارتش آمریکا دومین ارتش بزرگ دنیا بعد از چین از لحاظ تعداد پرسنل نظامی و برترین ارتش از نظر امکانات، تجهیزات و میزان بودجه در جهان است که دارای بیش از یک و نیم میلیون عضو نیروی زمینی و دو و نیم میلیون عضو فعال نظامی در تمام شاخه‌ها، در آمریکا و دیگر پایگاه‌های نظامی این کشور در سراسر جهان می‌باشد. ریاست نیروهای مسلح در آمریکا را رئیس جمهور این کشور برعهده دارد و بالاترین درجه نظامی در آمریکا محسوب می‌شود. بعد از رئیس جمهور که رئیس تمام نیروهای مسلح آمریکاست، وزیر دفاع بیشترین قدرت نظامی را داراست اما این فرد یک غیر نظامی است که تنها در امور نظامی به رئیس جمهور و سایر مقامات نظامی مانند مشاور امنیت ملی راهکارهای نظامی ارائه می‌دهد.

 درجه ها در آمریکا

درجه‌های نظامی در آمریکا در کل شامل عناوینی مانند ژنرال سرهنگ سرتیپ سرجوخه گروهبان و سرباز و … می‌باشد. بالاترین درجه‌ی نظامی پس از رئیس نیروهای مسلح یا همان رئیس جمهور آمریکا و وزیر دفاع، ژنرال است که شامل سه زیر شاخه‎ی چهار ستاره ، پنج و همینطور شش ستاره می‌گردد. چهار ستاره به این معناست که ژنرال نیروهای مسلح در سه شاخه ی نیروی هوایی، نیروی تفنگداران دریایی و در ارتش درحال ارائه ی خدمات می‌باشد. دومین درجه‌ی نظامی مهم در آمریکا پس از ژنرال شش ستاره، درجه ی ژنرال پنج ستاره است که تنها در زمان جنگ اهدا می‌شود و در گروه نیروهای زمینی مشغول خدمت می‌باشد. و در آخر ژنرال شش ستاره بالاترین درجه‌ی نظامی ممکن در ایالات متحده است که کل نیروهای زمینی مسلح را رهبری می‌کند.

سایر درجه‌های نظامی در آمریکا نیز همین سلسه مراتب را دنبال می‌کنند. از آنجایی که آمریکا در ناتو حضور دارد درجات نیروهای نظامی این کشور دو قسمت دارد؛ نیروهای گروهان و افسران ارشد که در ناتو هم حضور دارند. اگرچه نیروهای نظامی در آمریکا هم در دسته های مختلفی اعم از نیروی دریایی، هوایی زمینی و سایر وجود دارند اما سعی نمودیم به درجات کلی در این خصوص بپردازیم:

گروهان ارتش آمریکا

نیروهای رده بالا ارتش آمریکا

درجه های نظامی آلمان

از معروف‌ترین درجه‌های نظامی آلمان می‌توان به افسر ژنرال پنزر، پیشوا و رایش مارشال یا فلد مارشال اشاره کرد. افسر ژنرال پنزر یا General der Panzertruppe‎ فرماندهی مستقیم نیروهای مسلح آلمان را برعهده دارد که دارای نشان سه ستاره است. پیشوا یا fuhrer کلمه‌ای آلمانی به معنای رهبر است که لقب آدولف هیتلر فرمانده‌ی قوای آلمان در دوران جنگ بود. رایش مارشال مقام نظامی بعد از رهبر است که توسط رهبر تعیین و اعطا می‌شود.

لیست مهمترین درجه های نظامی آلمان

*از آنجا که بسیاری از درجات نظامی آلمانی معادلی در زبان فارسی ندارند تنها به قرار دادن معادل ترجمه ای انگلیسی آن بسنده کرده ایم.

Soldat
(private)

Gefreiter
(Private second class)

Oberfeldwebel

Hauptgefreiter
(Private first class)

Stabsgefreiter
(Corporal)

Unteroffizier
(Sergeant)

Oberfeldwebel
(Staff Sergeant)

Stabsfeldwebel
(Corp Sergeant Major)

Oberleutnant
(Chief Lieutenant or Lieutenant 1st class)

Hauptmann
(Captain)

Major
(Major)

Oberstleutnant
(Lieutenant colonel)

 

درجه های نظامی ترکیه

نیروهای مسلح ترکیه که در زیرشاخه‌ی وزارت دفاع ملی ترکیه است از کشور ترکیه در مقابل هر گونه شورش و ناامنی داخلی و تجاوز و تهدید خارجی حفاظت می‌کند. تمام نیروهای مسلح ترکیه که شامل 525 هزار نفر عضو کلی و  250 هزار نفر عضو فعال است، تحت فرماندهی فرمانده‌ی کل قوا یعنی رئیس جمهور، مشغول پاسداری از کشور می‌باشند. بالاترین مقام نظامی در ترکیه که مسئولیت هماهنگی میان تمامی قوای نظامی را برعهده دارد، رئیس سِتاد مشترک ارتش ترکیه می‌باشد. رئیس ستاد مشترک زیر نظر رئیس جمهور فعالیت داشته و توسط خود او نیز انتخاب می‌شود. مهمترین بخش نظامی در ترکیه ژاندارمری است که مسئولیت تامین امنیت 92 درصد از خاک ترکیه را برعهده دارد و نیروی دریایی و گارد ساحلی نیز از مرزهای آبی محافظت و پاسداری می‌کنند.

لیست درجه های نظامی ترکیه

سرجوخه Onbaşı

گروهبان Çavuş

استوار Astsubay

ستوان سوم Asteğmen

ستوان دوم Teğmen

ستوان Üsteğmen

سروان Yüzbaşı

سرگرد  Binbaşı

سرهنگ دوم Yarbay

سرهنگ Albay

سرتیپ  Tuğgeneral

سرلشکر Tümgeneral

سپهبد Korgeneral

ژنرال orgeneral

رییس ستاد Genelkurmay Başkanlığı

درجه ی افتخاری مارشال Mareşal

درجه های نظامی عراق

ارتش عراق که بدنه‌ی اصلی آن را نیروهای مسلح زمینی تشکیل می‌دهند، پس از اشغال این کشور توسط نیروهای بیگانه شکل ضد شورشی به خود گرفت. گفتنی است این کشور در سال‌های متمادی مورد حمله‌ی تعدادی نیروهای بیگانه قرار گرفت و این موضوع ارتش عراق را از پرداختن به درجه‌های نظامی و پیاده سازی یک سلسله مراتب نظامی مانند همه‌ی کشور های جهان بازداشت. از این رو ارتش و نیروهای مسلح عراق مانند دیگر کشورها نظم و سلسله مراتب خاصی نداشته و صرفا در نهایت توان مشغول پاسداری از کشور عراق در مقابل نیروهای بیگانه می‌باشد. ارتش عراق طی آخرین آمار دارای 200 هزار نفر عضو فعال در گروه های نیروهای زمینی، نیروی دریایی، نیروی هوایی و گارد ساحلی می‌باشد.

لیست درجه های نظامی عراق

ملازم  (گروهبان)

ملازم أول (ستوان)

نقیب (سروان)

رائد (سرگرد)

مقدم (سرهنگ دوم)

عقید (سرهنگ)

عمید (سردار)

لواء (سرتیپ)

فریق (سرلشگر)

فریق أول (سپهبد)

مهیب (ارتشبد)

امیدواریم که مطلب فوق رضایت شما را جلب کرده باشد. وبلاگ مالتینا سرشار از مطالب متنوعی است که تا ساعت های متوالی شما را سرگرم می کند. بخش اطلاعات عمومی مباحث مختلفی را در دل خود جای داده که در افزایش دانش عمومی شما اثر گذار است. مطلب فوق را در رسانه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارید و دوستان خود را در این مورد آگاه نمایید. در پایان سوالات و پیشنهادات خود را از طریق درج کامنت با ما در میان گذارید.