کراتوز پیلاریس (پوست مرغی شدن بدن) یک بیماری شایع پوستی است که در آن برجستگیهای کوچکی روی بازوها، پاها یا باسن ایجاد خواهند شد. این شرایط بی ضرر است و معمولا نیازی به درمان ندارد. در حقیقت، با گذشت زمان خود به خود از بین میرود. استفاده از مرطوب کننده و کم کردن روتین دوش گرفتن یا کمتر زیر دوش ماندن اغلب بر بهبودی آن موثر است. همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد این موضوع به دست آورید.
کراتوز پیلاریس یا پوست مرغی شدن بدن
پوست مرغی شدن بدن یک بیماری بیخطر است. اگر به این بیماری مبتلا شوید، برجستگیهای کوچکی را بر روی پوست بدن در اطراف فولیکولهای مو مشاهده خواهید کرد. این برآمدگیها ممکن است به رنگهای قرمز، قهوهای، سفید یا به رنگ پوست باشند.
به قدری این بیماری رایج است که متخصصان پوست آن را بیماری جدی تلقی نمیکنند. کراتوز پیلاریس معمولا در خانوادههایی که سابقه اگزما، آلرژی و آسم دارند بیشتر دیده می شود. حدود ۵۰ تا ۸۰ درصد نوجوانان و ۴۰٪ بزرگسالان در برخی از دورههای زندگی خود به پوست مرغی شدن بدن دچار خواهند شد ولی معمولا با افزایش سن این عارضه از بین میرود. به طور معمول، شما این برجستگیها را در بالای بازوها مشاهده خواهید کرد، اما در گونهها، پاها یا باسن نیز ممکن است به وجود بیایند.
این بیماری در فصل زمستان که پوست بیشتر دچار خشک شدن میشود افزایش مییابد و همچنین در طول دوران بارداری بدتر خواهد شد. هیچ درمانی برای این بیماری بی خطر و ژنتیکی پوست وجود ندارد، اما روشهایی برای جلوگیری از بدتر شدن آن وجود دارند که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
علائم و نشانههای پوست مرغی شدن بدن
رایجترین علامت کراتوز پیلاریس ظاهر آن است. برجستگیهایی که روی پوست مشاهده میکنید شبیه به زمانی است که بدنتان مور مور شده یا شبیه به پوست بدن مرغ پر کنده هستند. به همین دلیل نام آن را “بیماری پوست مرغی” گذاشتهاند.
همانطور که پیشتر گفته شد، برجستگیها در هر نقطه از پوست که فولیکولهای مو وجود دارند ظاهر خواهند شد، بنابراین هرگز در کف پا یا کف دست به وجود نمیآیند. حالت پوست مرغی معمولا در قسمت بالای بازوها، رانها، باسن و پایین پاها دیده میشوند.
علائم دیگر عبارت هستند از:
- ایجاد رنگ صورتی یا قرمزی مختصر در اطراف برجستگیها
- پوستی خارشدار، تحریکپذیر
- پوست خشک
- برجستگیهایی که مانند کاغذ سمباده احساس خواهند شد.
- برجستگیهایی که با توجه به رنگ پوست در رنگهای مختلفی هستند (گوشتی رنگ، سفید، قرمز، صورتی، قهوه ای یا سیاه).
چه افرادی به کراتوز پیلاریس مبتلا خواهند شد؟
حالت پوست مرغی به طور معمول در افراد جوان به ویژه نوزادان و نوجوانان بیشتر دیده شده و اغلب در دوران بلوغ بدتر خواهد شد.
اگر دارای یکی از موارد زیر باشید احتمال ابتلا به کراتوز پیلاریس در شما بیشتر است:
۱) پوست روشن
۲) برخی بیماریهای پوستی مانند: اگزما یا ایکتیوز ولگاریس (یک بیماری ژنتیکی که سلولهای مرده پوست شما شبیه به فلس ماهی خواهد شد).
۳) آسم (یک بیماری مزمن که مشکلات تنفسی در مجاری تنفسی ایجاد میکند).
۴) وزن زیاد (چاقی یا اضافه وزن)
۵) افرادی که پوست خشکی دارند.
۶) مبتلایان به تب یونجه
برخی از این علائم مانند خارش و خشکی پوست در اثر سایر شرایط نیز به وجود می آیند. ممکن است علائمی مشابه و مرتبط با اگزما، پسوریازیس، آلرژی یا عفونتهای قارچی را نیز تجربه کنید.
عوامل ایجاد کراتوز پیلاریس
برجستگیهای پوست مرغی که در بدن خود میبینید، در واقع مجموعهای از سلولهای مرده پوست هستند. این برجستگیها گاهی اوقات با خوشههای جوش کوچک اشتباه گرفته خواهند شد و هنگامی اتفاق میافتند که سلولهای مرده پوست شما به جای پوسته پوسته شدن، منافذ پوست را مسدود میکنند.
در واقع بیماری پوست مرغی در اثر تجمع کراتین، پروتئینی که از پوست در برابر عفونت و سایر موارد مضر محافظت میکند، به وجود میآید.
گاهی اوقات ارائهدهندگان خدمات بهداشتی و سلامت نمیدانند که چرا برخی از افراد تحت تأثیر بیماری پوست مرغی قرار دارند، اما سایر افراد به این عارضه مبتلا نمی شوند.
ممکن است یک عارضه بر اساس یک عامل ژنتیکی باشد. به این معنی که ژنهای شما میتوانند بر احتمال ابتلا به این بیماری بیافزایند. همچنین، افرادی که پدر و مادرشان دارای بیماری پوست مرغی هستند، احتمال ابتلا به این بیماری در آنها بیشتر است.
اگر به بیماری پوستی مانند، اگزما مبتلا هستید، بیشتر از سایر افراد به بیماری کراتوز پیلاریس مبتلا خواهید شد. اگزما یک بیماری پوستی مزمن است که لکههای قرمز و خارشدار بر روی پوست شما ایجاد میکند که به مرور زمان از بین میروند.
بیشتر بخوانید: بلیچینگ پوست چیست و چه تاثیرات مثبت و منفی ای دارد؟
تشخیص بیماری پوست مرغی
پزشک شما به طور معمول بیماری پوست مرغی را با یک معاینه فیزیکی ساده از برجستگیهای موجود بر روی پوستتان، تشخیص میدهد.
برای تشخیص این بیماری معمولا آزمایش لازم نیست. اما اگر پزشک شما مطمئن نشده باشد که بیماری شما پوست مرغی است یا خیر ممکن است آزمایشاتی را برای تشخیص بهتر تجویز کند. آزمایشات میتواند شامل گرفتن نمونه کوچکی از پوستتان باشد.
محل و مشخصات برجستگیها به تشخیص اینکه آیا شما به بیماری پوست مرغی مبتلا هستید یا خیر کمک میکند.
مشخصات برجستگیها
- بدون درد: اگر هنگام فشار دادن برجستگیهای پوست احساس ناراحتی یا درد میکنید، احتمالا بیماری پوست مرغی نیست.
- خارش یا خشکی: برجستگیها و پوست اطراف آنها ممکن است خارش یا خشکی داشته باشند.
- زبری: اگر دستان خود را روی برجستگیها بکشید، مانند کاغذ سنباده زبر هستند.
- تغییر رنگ: برجستگیها ممکن است به رنگ قرمز، سفید، قهوهای حتی قهوهای تیره، سیاه یا به رنگ پوست باشند(بستگی به رنگ طبیعی پوست شما دارد).
آیا برای تشخیص باید به پزشک متخصص مراجعه کرد؟
در بیشتر موارد، شما میتوانید برای تشخیص بیماری به پزشک عمومی یا خانوادگی خود مراجعه کنید. برخی از افراد ممکن است برای درمان و تشخیص بیماری پوست مرغی به متخصص پوست مراجعه کنند.
پوست مرغی و روشهای بهبود آن
از آنجا که این بیماری بی خطر است، بنابراین معمولا نیازی به درمان آن نخواهید داشت. برای بعضی از افراد، برجستگیها به خودی خود از بین میروند یا تا سن ۳۰ سالگی کمتر قابل مشاهده خواهند بود. همچنین ممکن است برجستگیها در تابستان از بین رفته و فقط در زمستان دیده شوند.
پزشک یا متخصص پوست ممکن است استفاده از مرطوب کننده را برای تسکین خارش، خشکی پوست و بهبود ظاهر پوست تجویز کند. همچنین، پزشک ممکن است لایه بردار شیمیایی قوی یا کورتیکواستروئیدها را پیشنهاد دهد. اگر بیماری پوست مرغی به درمانهای سنتی پاسخ ندهد، لیزر درمانی میتواند قرمزی و التهاب را کاهش دهد. اما نتایج آن موقت است، بنابراین ممکن است لازم باشد با شیوع بعدی لیزر درمانی را تکرار کنید.
کرمهای بدون نیاز به نسخه و تجویز پزشک هم در داروخانه ها موجود هستند که قادرند سلولهای مرده پوست را از بین ببرند یا از انسداد فولیکولهای مو جلوگیری کنند.
لوسیونهای مرطوب کننده بدون نسخه
خشکی پوست میتواند بیماری پوست مرغی را بدتر کند. استفاده از کرمهای مرطوب کننده پوست را مرطوب نگه میدارد و برجستگیها را به حداقل میرساند و آنها را نرم میکند.
روزی چند مرتبه از مرطوب کننده استفاده کنید، به خصوص پس از دوش گرفتن در حالی که پوست هنوز مرطوب است. مرطوب کنندههای حاوی لاکتات آمونیوم و آلفا هیدروکسی اسیدها، مانند کرم Am Lactin یا CeraVe SA، بهترین انتخاب برای پوستهای زبر و افراد مبتلا به بیماری پوست مرغی هستند.
کرمهای درمانی
ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و سلامت به شما خواهند گفت که آیا مرطوب کنندههای بدون نسخه میتوانند برای شما مناسب باشند یا خیر. ترکیبات اوره و آلفا هیدروکسی اسیدها گاهی اوقات قادر به بهبود ظاهر بیماری پوست مرغی هستند.
رتینوئیدهای موضعی
کرمهایی که حاوی رتینول و سایر مواد حاصل از ویتامین A هستند برای این عارضه مناسب هستند. این کرم ها میتوانند به پوست کمک کنند تا سلولهای سالم و جدید را با سرعت بیشتری تولید کند. مراقب باشید که هنگام استفاده از آنها زیادروی نکنید. استفاده بیش از حد از این کرمهای دارویی باعث تحریک پوست خواهند شد.
لایه برداری با لیف
هنگام دوش گرفتن یا استحمام، یک لیف تمیز را به آرامی بر روی پوست خود بکشید، این کار به صورت مداوم و با شدت انجام ندهید زیرا، مالش میتواند پوست شما را تحریک و علائم شما را بدتر کند.
لایه بردارهای موضعی
با کرمهایی که حاوی آلفا هیدروکسی اسید، اسید لاکتیک، اسید سالیسیلیک یا اوره هستند، سلولهای مرده را از سطح پوست خود پاک کنید. این اسیدها ممکن است قرمزی یا سوزش جزئی ایجاد کنند، بنابراین برای کودکان خردسال مناسب نیستند.
کورتیکواستروئیدهای موضعی کرمهای استروئیدی ملایمی هستند که میتوانند خارش را کاهش دهند.
بیشتر بخوانید: بررسی دستگاه وود لامپ مجهز به UV برای آنالیز و تشخیص مشکلات پوستی
درمانهای لیزری
درمانهای لیزری توسط متخصص پوست ارائه خواهند شد. این روشهای درمانی به بهبود قرمزی مرتبط با بیماری پوست مرغی کمک شایانی میکنند.
پوست مرغی و درمانهای خانگی
- کوتاه مدت دوش گرفتن : ۱۵ دقیقه یا کمتر
- استفاده از آب ولرم در حمام
- استفاده از یک مرطوب کننده که میتواند پوست شما را آبرسانی کند.
- صابونی را امتحان کنید که حاوی روغن یا چربی باشد.
- با دستگاه رطوبتساز هوای خانه را مرطوب نگه دارید.
- لباس تنگ نپوشید (اصطکاک باعث تحریک پوست خواهد شد).
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
برخی دیگر از بیماریهای پوستی، از جمله واکنشهای آلرژیک و عفونتهای پوستی، میتوانند شباهت زیادی به بیماری پوست مرغی داشته باشند. زمانی که علائم به طور قابل توجهی بدتر شدند مثلا پوست دردناک یا ملتهب شد یا درمانهای خانگی پاسخگو نبودند، فرد باید به پزشک مراجعه کند.
از علائم دیگری که فرد در صورت مواجه شدن با آنها باید به متخصص پوست مراجعه کند:
- علائم عفونت مانند رگههای قرمز، پوست داغ و غیر قابل لمس، تب، درد شدید
- خارش شدید که با کرمهای موضعی هم برطرف نشده است
- وقتی به درمان خانگی پاسخ مناسبی ندهد
- همراه با علائم دیگری مانند استفراغ باشد
چه سوالاتی در مورد بیماری پوست مرغی باید از از دکتر خود بپرسید
- آیا به بیماری پوست مرغی مبتلا شدهام یا بیماری پوستی دیگری است؟
- چگونه به بیماری پوست مرغی مبتلا شدهام؟
- بهترین روش درمانی برای من چیست؟
- توصیه میکنید از چه لوسیون یا مرطوب کنندهای استفاده کنم؟
- آیا بیماری من در طول تابستان بهتر خواهد شد؟
- آیا با افزایش سن من بیماری از بین میرود؟
- اگر علائم من بدتر شد، چه زمانی باید با شما تماس بگیرم؟
- آیا باید در سبک زندگی تغییراتی ایجاد کنم؟
- آیا به داروهای تجویزی نیاز دارم؟
نظر شما چیست؟
آیا شما تا به حال به بیماری پوست مرغی مبتلا شده اید؟ یا قبل از مطالعه این مطلب در خصوص این بیماری اطلاعاتی داشتید؟
همانطور که در این مقاله ذکر کردیم کراتوز پیلاریس یک بیماری پوستی رایج و بیخطر است که باعث ایجاد برجستگی های کوچک روی پوست خواهد شد. این برجستگیها میتوانند در هر جایی از بدن به وجود بیایند، اما اغلب در قسمت بالای بازوها و رانها دیده میشوند.
در برخی از افراد برجستگیها به پایین ساقپاها کشیده خواهد شد.
بیماری پوست مرغی یک بیماری پوستی موقتی است که با گذشت زمان از بین میرود. معمولا هیچ علائمی ایجاد نمیکند، اما اگر در پوست خود احساس ناراحتیهایی مانند خارش یا خشکی کردید، با پزشک تماس بگیرید.
روشهایی مختلفی برای درمان بیماری پوست مرغی وجود دارد. با پزشک خود در مورد بهترین روشهای مراقبت از پوست مشورت کنید. امیدواریم با مطالعه این مطلب توانسته باشید پاسخ سوالات خود را بیابید.
منابع: