پسوریازیس (Psoriasis) یک بیماری پوستی مزمن خود ایمنی است که در اثر افزایش بیش از حد سلولهای پوستی ایجاد میشود و علائم آن ایجاد نواحی قرمز با پوشش سفید یا نقرهای، خارش، خشکی و پوستهپوسته شدن است. خوشبختانه بیماری پسوریازیس واگیردار نیست و با اینکه درمان قطعی ندارد، اما داروهای مختلفی برای کنترل علائم آن و بهبود شرایط زندگی فرد بیمار وجود دارد. همچنین از درمانهای خانگی برای کاهش علائم آن میتوان کمک گرفت.
۲۹ اکتبر (۷ آبان) روز جهانی پسوریازیس است که با اقدامات آگاهسازی مسئولین بهداشت تمامی کشورها، توجه پزشکان و مردم را به این بیماری و راههای درمان آن جلب میکند.
در این مقاله همه آنچه درباره بیماری پوستی پسوریازیس باید بدانید گردآوری شده است و ضمن اشاره به برخی از روشهای درمان خانگی آن، تعدادی از بهترین محصولات موجود، جهت درمان و کنترل علائم بیماری معرفی شده است.
پسوریازیس چیست؟
در طب سنتی اسلامی به آن صدفک یا داء الصدف میگویند. مطالعات دانشمندان تاکنون علت ایجاد پسوریازیس را به طور قطعی نمیتواند تعیین کند اما شواهدی وجود دارد که عوامل ژنتیکی در آن بی تأثیر نیستند. در این بیماری تعدادی از گلبولهای سفید نوع T و نوتروفیلها که در حالت عادی در پاسخ به ورود عوامل بیماریزا به بدن فعال میشوند، به دلایل ناشناخته شروع به تکثیر کرده و به شدت افزایش مییابند و به اشتباه به سلولهای خودی حمله میکنند. این بیماری خود ایمنی منجر به ایجاد سلولهای مرده زیادی شده که در نقاط مختلفی از بدن به شکل پلاکهای قرمز با پوشش سفید یا نقرهای دیده میشود. خشکی پوست و خارش این نواحی برای بیمار بسیار آزاردهنده است.
پسوریازیس وابسته به جنس نیست و در مردان و زنان به یک نسبت مشاهده میشود. این بیماری در سنین مختلف، معمولا بین ۱۵ تا ۳۵ سالگی ممکن است بروز کند. درمان قطعی ندارد اما با دارو قابل کنترل است. این بیماری که در ۳ درصد از جمعیت جهان دیده میشود انواع مختلفی دارد.
انواع بیماری پسوریازیس
این بیماری را به اشکال مختلف دستهبندی میکنند. ممکن است براساس محل بروز بثورات، پسوریازیس گوش، پسوریازیس صورت، پسوریازیس ناخن و … را به کار ببرند اما انواع اصلی آن عبارتند از:
پسوریازیس پلاکی یا ولگاریس (Plaque Psoriasis)
رایجترین شکل از بیماری است که به صورت تکههای قرمز و متورم که با یک لایه سفید یا نقرهای از سلولهای مرده پوست پوشش داده شده مشاهده میشود. این پلاکها اغلب در نواحی زانو، آرنج، کف دست و پا و پوست سر ایجاد شده و با خارش و درد همراه هستند. در موارد شدیدتر ممکن است منجر به خونریزی شوند.
پسوریازیس قطرهای یا خالدار (Guttate Psoriasis )
این نوع از بیماری به صورت ضایعات نقطهای کوچک دیده میشود. اغلب در کودکی و در اثر یک عفونت مانند عفونت گلو آغاز میشود. حدود ده درصد از مبتلایان به پسوریازیس به نوع خالدار آن دچار هستند.
پسوریازیس معکوس (Inverse)
پسوریازیس معکوس یا فلکسورال به صورت ضایعات قرمز در نواحی از بدن که دارای چینخوردگی است مانند زیر بغل، کشاله ران، پشت زانو و زیرسینه مشاهده میشود.
پسوریازیس پوسچولار (Pustular)
این نوع از بیماری با جوشهای چرکی سفید که با پوستی قرمز احاطه شدهاند از سایر انواع پسوریازیس متمایز میشود. این چرک ناشی از مواد مترشحه گلبولهای سفید خون بوده، غیرعفونی و غیرواگیر است.
پسوریازیس اریترودرمیک (Erythrodermic)
این نوع از بیماری بسیار نادر بوده و سراسر بدن با پلاکها پوشیده میشود. خارش شدید و درد، زندگی را برای فردی که دچار نوع اریترودرمیک است بسیار مشکل میکند، به طوری که فعالیتهای روزمره وی را مختل کرده و تحمل شرایط را دشوار میسازد. شدت این بیماری ممکن است زندگی فرد را تهدید کند، بنابراین فرد باید حتما به پزشک مراجعه و از درمانهای ترکیبی استفاده کند.
سطح درگیرشده بدن، شدت این بیماری را تعیین میکند.
- در نوع خفیف، کمتر از ۳ درصد از سطح پوست دچار عارضه میشود.
- شدت متوسط بیماری پسوریازیس بین ۳ تا ۱۰ درصد از سطح بدن را پوشش میدهد.
- در نوع شدید آن بیش از ۱۰ درصد از سطح بدن، علائم بیماری را نشان میدهد.
آرتریت پسوریازیس
ورم مفاصل پسوریاتیک نوعی التهاب مفاصل در ارتباط با بیماری پوستی پسوریازیس است. مفاصل انگشتان دست و پا، مهرههای کمری و گردنی بیشتر به این التهاب دچار میشوند اما نواحی دیگر نیز ممکن است درگیر شوند. درد، تورم، پوستهریزی، احساس گرمی درمفاصل، ناخنهای چالهدار برجسته و زردرنگ، خستگی و تب از نشانههای آرتریت پسوریازیس است. این اختلال معمولا خفیف و بین ۳۰ تا ۵۰ سالگی در بین ۵ تا ۸ درصد از مبتلایان به پسوریازیس مشاهده میشود.
زنگ خطر و ۷ عاملی که شدت علائم بیماری را بیشتر میکند
درست است که هنوز به طور قطعی نمیدانیم چرا یک فرد به پسوریازیس مبتلا میشود اما این را میدانیم که برخی از عوامل، باعث تشدید علائم بیماری شده و یا ریسک ابتلا به آن را بیشتر میکنند.
-
سابقه خانوادگی و پسوریازیس
همانطور که گفتیم ژنتیک در شیوع این بیماری اثر دارد. اگر یکی از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا باشد، احتمال بروز بیماری در افراد دیگر افزایش مییابد. به خصوص اگر یکی از والدین یا هر دو با این بیماری درگیر باشند، شانس فرزندان برای مبتلا شدن بیشتر خواهد بود.
-
سبک زندگی و چاقی
مطالعات نشان داده است افراد دارای اضافه وزن و چاق، بیشتر در معرض ابتلا به پسوریازیس هستند. برخی از نواحی چینخورده در اثر لایههای چربی اضافی بدن، جایی است که معمولا بثورات این بیماری در آنها دیده میشود. در پیش گرفتن سبک زندگی پرخطر مانند تغذیه نامناسب، بی تحرکی و … ریسک ابتلا به این بیماری را بیشتر میکند.
-
استرس
این بیماری قرن که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود، در افزایش ریسک ابتلا به پسوریازیس هم نقش دارد. شرایط زندگی بسیاری از ما در این سالها مملو از تنش و استرس است که سیستم دفاعی بدن را به شدت آسیبپذیر میکند. وقتی بدن در برابر عوامل بیماریزای محیطی بیدفاع میشود، مبتلا شدن به انواع بیماریها چندان دور از ذهن نیست.
-
عفونتهای ویروسی و باکتریایی
افرادی که به طور ذاتی سیستم ایمنی بدن ضعیفتری دارند، مانند کودکان و یا بیماران مبتلا به HIV که دچار عفونتهای مکرر میشوند، در معرض خطر ابتلا به پسوریازیس هم هستند.
-
دخانیات و الکل
به تجربه ثابت شده است استعمال دخانیات و مصرف الکل، باعث تشدید علائم بیماری پسوریازیس شده و اوضاع را وخیمتر میکنند.
-
واکنش به برخی از داروها
مصرف برخی از داروها مانند لیتیوم، بتابلوکر، داروهای ضدمالاریا و … ممکن است شدت علائم پسوریازیس را بیشتر کند. از این رو هنگام مراجعه به پزشک برای درمان این بیماری، پزشک خود را از داروهای دیگری که مصرف میکنید مطلع کنید.
-
جراحت و صدمات پوستی
اگر به بیماری پسوریازیس مبتلا هستید باید از پوست خود با دقت بیشتری مراقبت کنید. در اثر هرگونه صدمه فیزیکی که منجر به آسیب دیدن پوست شود، سرعت تکثیر سلولهای T بیشتر شده و بثورات بیشتری در پوست شما ایجاد خواهد شد.
بهترین راههای درمان پسوریازیس
با اینکه این بیماری درمان قطعی و دائمی ندارد، اما مانند بسیاری از بیماریهای دیگر مانند آلرژی، با روشهای مختلفی میتوان علائم آن را کنترل کرد و بدون مشکل خاصی با آن کنار آمد. داروهای موضعی مانند انواع کرم، لوسیون و شامپوها، نوردرمانی (استفاده از نور خورشید یا اشعه uv)، طب مکمل و هامیوپاتی در تسکین علائم پسوریازیس به بیمار کمک شایانی میکنند. علاوه بر این روشهای درمانی خانگی و داروها و محصولات زیادی برای این بیماران در دسترس است.
درمانهای خانگی برای بهبود علائم پسوریازیس
استفاده از هر یک از روشهای زیر با اینکه به صورت تجربی مفید تشخیص داده شده، اما بهتر است با مشورت پزشک انجام گیرد. به خصوص برای بانوان باردار و یا دوران شیردهی و یا داشتن بیماریهای زمینهای مانند دیابت و فشارخون، بهتر است برای پیشگیری از ایجاد تداخل دارویی نظر پزشک را جویا شوید. در طب سنتی ایرانی اعتقاد بر این است که خداوند درمان هر بیماری را در طبیعت قرار داده است. برخی از روشهای درمانی خانگی برای کنترل پسوریازیس عبارتند از:
سرکه سیب، تسکین دهنده ضایعات پسوریازیس
سرکه سیب یک ضدعفونیکننده طبیعی است که باعث بهبود خارش ضایعات ناشی از این بیماری میشود. اگر بثورات پوستی شما ایجاد زخم باز کرده است از سرکه استفاده نکنید ولی در مواردی که پوست ناحیه قرمز، خشک و دارای خارش است میتوانید سرکه سیب رقیق شده با آب به نسبت یک به یک روی آن بمالید. این ماده به خصوص در مورد پسوریازیس پوست سر اثرگذارتر است.
ژل آلوئه ورا
این گیاه مفید که امروزه در گلدان بسیاری از آپارتمانها نیز نگهداری میشود، به بهبود علائم این بیماری کمک شایانی میکند. همانطور که میدانید ماده موثره آلوئهورا در ترکیب بسیاری از کرمهای بهداشتی- آرایشی به کار میرود. اگر به پسوریازیس مبتلا هستید با تهیه یک برگ آلئهورا از عطاری، هر روز چندبار تکهای از برگ را جدا کنید و ژل داخل آن را به موضع بمالید تا خیلی زود شاهد فروکش کردن قرمزی و خارش پلاکها شوید.
روغن درخت چای
عصاره درخت چای به دلیل داشتن خواص ضدعفونیکنندگی برای درمان خارش پوست به خصوص برای پوست سر میتواند مفید باشد، البته روغن درخت چای روغن سنگینی می باشد و بهتر است با روغ دیگری مانند نارگیل و یا بادام ترکیب و بعد استفاده شود، میزان هردو روغن یک اندازه باشد.
شاتوت
در تجربیات افراد متفرقه استفاده از میوه شاتوت و خوردن چند عدد از آن به صورت روزانه بسیار کارآمد بوده و به صورت تجربی می توان گفت خوردن شاتوت و استفاده از برگ شاتوت به صورت پودر شده و استفاده از آن بر روی غذا (مانند ادویه) و یا استفاده از آن به شکل مخمر بر روی ضایعات پسوریازیس می تواند معجزه کند.
نمک دریایی
نمک از گذشته مهمترین و در دسترسترین ماده ضدعفونیکنندهای بوده که بشر کشف کرده است. به آب وان خود به هنگام استحمام کمی نمک دریا اضافه کنید. نمک به جداشدن پوستهها و لایه سلولهای مرده روی پوست کمک میکند.
زردچوبه و خواص جادویی آن
کورکومین ماده موثره زردچوبه دارای خواص اعجابانگیز ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی است که در ترکیب بسیاری از داروهای تقویتکننده سیستم ایمنی بدن استفاده میشود. برای رفع علائم پسوریازیس میتوان مقدار مناسبی از این ادویه را به صورت افزودنی به غذاها و یا در کپسولهای کوچک خوراکی استفاده نمود.
گیاهان دارویی با اینکه در نسخههای طب کهن و توسط دانشمندان بزرگی همچون حکیم ابن سینا برای درمان بیماریهای مختلف تجویز شدهاند، باید بدانیم استفاده نابجا و یا مصرف دُز اشتباه ممکن است باعث بروز عوارضی در بیمار گردد. از این جهت باید در مصرف اینگونه گیاهان احتیاط نمود.
جوش شیرین و سیر
جوش شیرین را با کمی آب به صورت خمیر درآورید و یا سیر را له گرده و به صورت پوره با ژل آلوئهورا مخلوط کنید و روی موضع بمالید.
روغنهای گیاهی برای پسوریازیس پوست سر
اگر پلاکهای این بیماری در پوست سر ایجاد شده باشند، ممکن است منجر به ریزش مو گردند. اما با استفاده از روغنهای گیاهی مانند روغن بادام تلخ که سطح ایمنی پوست را افزایش میدهد و یا روغن بنفشه و همیشه بهار که رطوبت پوست را افزایش میدهد میتوانید از شدت بثورات کم کنید. همچنین با استفاده از پمادها و شامپوهای مخصوص، سلولهای مرده پوست سر ریخته و فولیکولهای مو مجددا رشد خواهند کرد. برای کمک به بهبود وضعیت بثورات در موها و یا دیگر نقاط بدن توصیه میشود از روغنهای خالص و ارگانیک بادام تلخ ، بنفشه ، همیشه بهار،نارگیل، زیتون، نعناع و درخت چای استفاده شود. اگر این روغن ها را به مو میزنید بهتر است یک ساعت قبل و یا بعد از شامپو کردن موها استفاده کنید و پوست سر را چند دقیقه با آنها ماساژ دهید و بگذارید جذب پوست شوند.
داروهایی که برای درمان پسوریازیس تجویز میشوند
معمولا در مراحل اولیه، پزشک داروهای موضعی مانند کرم و لوسیون را تجویز میکند و اگر بدن فرد به این درمان پاسخ ندهد از قرص و داروهای تزریقی استفاده میشود. کمکی که این داروها میکنند مهار سیستم ایمنی بدن از فعالیت بیجا و اشتباه است. برخی از داروهایی که برای این بیماران تجویز میشوند مانند سیکلوسپورین، متوترکسات و رتینوئیدها باعث کاهش تولید سلولهای پوستی میشوند و صرفنظر از عوارض جانبی احتمالی که ممکن است داشته باشند، علائم پوستی بیماری پسوریازیس را کاهش میدهند.
محصولاتی که از مالتینا میتوانید تهیه کنید
در فروشگاه مالتینا برترین محصولات جهان را که در فروشگاه اینترنتی آمازون عرضه شده به راحتی میتوانید مشاهده و سفارش دهید.
مرطوبکننده صورت و بدن HoneySkin
این محصول با داشتن آلوئهورا و عسل، یک مرطوبکننده قوی برای بهبود خارش و خشکی پوست بیماران مبتلا به پسوریازیس و اگزما است. در فصول سرد و خشک برای داشتن پوست لطیف و مرطوب میتوانید به این محصول ارگانیک و درجه یک اعتماد کنید و با تأمین رطوبت برای لایههای عمقی پوست خود، از پوسته پوسته شدن و خارش ناشی از بثورات بیماری در امان بمانید.
روغن Tamanu بهترین درمان پسوریازیس، اگزما و آکنه
روغن ۱۰۰ درصد خالص تامانو یک آبرسان عالی و بدون هیچ افزودنی است که به رشد سالم پوست کمک میکند. این محصول در درمان انواع مختلفی از مشکلات پوستی مانند پسوریازیس، اگزما، آکنه، جای نیش حشرات، جراحت و خراشهای سطحی، پوسته پوسته شدن پوست، جای بخیه، قارچ ناخن، درماتیت و سوختگی موثر است. داشتن پمپ مخصوص برای پخش کردن محصول در موضع مورد نظر، استفاده از آن را بسیار آسان نموده است.
کرم Healing تسکیندهنده خارش ناشی از پسوریازیس
این لوسیون شفابخش برای تسکین خارش و درد پوست آسیبدیده ناشی از پسوریازیس، اگزما و خشکی پوست بسیار موثر است. از این کرم مرطوبکننده برای آبرسانی به نواحی مختلف بدن که بیشتر در معرض خشک شدن هستند مانند آرنج دست و ساق پا، همچنین برای درمان بثورات ایجاد شده توسط پوشک بر روی پای نوزادان و حتی برای بهبود آفتابسوختگی نیز میتوان استفاده کرد.
پک ۵ تایی درمان پسوریازیس Dr. Blaine’s RevitaDERM
این محصول با ترکیب ویژه و استفاده از ماده موثر زغالسنگ که بیش از صد سال از تایید خواص درمانی آن میگذرد؛ برای درمان و بهبود بثورات ناشی از پسوریازیس، اگزما و هرگونه خارش و پوسته پوسته شدن پوست بدن ساخته شده است. سایز بستهبندی آن موجب سهولت مصرف حتی به هنگام حمل و نقل در مسافرت میشود. با اینکه بهبود قابل ملاحظهای پس از چند روز مشاهده خواهد شد، اما توصیه میشود دوره درمان را کامل نمائید.
کرم مرطوبکننده CeRaVe برای درمان پسوریازیس
این کرم بدون بو، دارای اسید سالسیلیک و اوره است و باعث تسکین خارش پوست آسیبدیده در بیماران مبتلا به پسوریازیس میشود. همچنین با رفع قرمزی و التهاب، به سلامت پوست کمک کرده و مانع از عود مجدد بیماری میشود.
صابون سیاه آفریقایی Sheamoisture
مرطوبکننده پوست، آنتی باکتریال و ضدعفونیکننده، پاککننده پوست از سلولهای مرده، پاککننده آلودگیهای پوست تنها بخشی از اثرات درمانی و شگفتانگیز این محصول فوقالعاده است. با استفاده روزانه از این محصول شاهد بهبود علائم بیماری پسوریازیس خواهید بود.
توصیههای پایانی
اصلاح شیوه زندگی یکی از سادهترین راهها برای در امان ماندن از بسیاری از بیماریها و همچنین بهبود وضعیت زندگی در بسیاری از بیماریهای مزمن مانند پسوریازیس است. راهکارهای سادهای که اگر جزو عادات فردی قرار گیرند، زندگی را حتی با داشتن چنین بیماری آزاردهندهای قابل تحملتر میکنند.
از کرمهای مرطوبکننده به طور روزانه و مستمر استفاده کنید.
به ویژه در فصول سرد سال برای تأمین رطوبت کافی و پیشگیری از خشکتر شدن پوست، از کرمها و لوسیونهای مناسب استفاده کنید.
هر روز دوش بگیرید اما نه با آب داغ!
سعی کنید با استحمام روزانه با آب ولرم، به جداشدن سلولهای مرده تجمع یافته روی پوست خود کمک کنید. استفاده از صابونهای عطری و خشک که چربی محافظ پوست را از بین میبرند توصیه نمیشود و حتما از تأمین رطوبت کافی بعد از حمام بر روی پوست خود مطمئن شوید. اگر پوست بدنتان بیش از حد خشک است شاید بهتر باشد هر دو یا سه روز یکبار حمام کنید. از شامپوی مناسب استفاده کنید و با روغنهای گیاهی پوست سر خود را ماساژ دهید.
از نور طبیعی خورشید بهره ببرید
قرار گرفتن زیر نور خورشید علاوه بر کمک به تأمین ویتامین D و فواید بیشمار آن، در افراد مبتلا به پسوریازیس به متوقف کردن روند افزایش بیرویه سلولها کمک میکند. البته برای محفوظ ماندن از اثرات منفی و مخرب آن، سعی کنید در ساعات ظهر که نور خورشید مستقیم و شدید است هوس آفتاب گرفتن نکنید و از کرمهای ضدآفتاب مناسب حتما استفاده کنید.
رژیم غذایی مناسب و کنترل اضافه وزن
بیماری چاقی و خطرات آن بر هیچ کس پوشیده نیست. چاقی باعث تشدید علائم التهاب پوستی شما خواهد شد. اگر دچار اضافه وزن هستید با در پیش گرفتن یک رژیم غذایی سالم و برنامه کاهش وزن، سعی کنید زودتر به مسیر تعادل و تناسب برگردید. مصرف مقدار کافی از مواد مفیدی مانند روغن ماهی، مکمل امگا۳ و ویتامین D و شیر سویا باعث بهبود علائم این بیماری میشود.
دوری از استرس و حفظ آرامش، اصل مهم کمک به بیمار پسوریازیس
شاید زندگی پراسترس و اضطراب و مشکلات زیادی که شما را احاطه کرده است مانع احساس آرامش شده باشد، اما با یوگا و مدیتیشن میتوان آرامش ذهن و روح خود را بهبود بخشید تا علائم بیماری پسوریازیس فروکش کند.
سیگار و الکل را از زندگی خود حذف کنید
اگر از خارش، درد و ظاهر ناخوشایند پلاکهای ناشی از پسوریازیس در رنج هستید، باید بتوانید علدات بد محرکی مانند استعمال سیگار و نوشیدن مواد الکلی را کنار بگذارید. با این کار علاوه بر کاهش علائم این بیماری، به سلامتی ریه و کبد خود نیز کمک کردهاید.
مصرف مواد غذایی که به آنها حساسیت دارید را کنترل کنید
اگر متوجه شدهاید برخی از غذاها یا ادویهها باعث تشدید علائم بیماری شما میشوند، آنها را از برنامه غذایی خود حذف یا کم کنید. گوشت قرمز، سسها، صیفیجاتی مانند بادمجان و حتی مرکباتی مانند گریپفروت، لیمو و پرتقال ممکن است باعث عود بیماری شوند. البته برای همه نمیتوان یک نسخه واحد پیچید و شناسایی عوامل محرک کاری است که بیمار به مرور زمان و به تجربه در خود خواهد یافت.
و کلام آخر…
اگر به بیماری پسوریازیس مبتلا هستید و روحیه خود را باختهاید، بدانید شما تنها نیستید. ستارههای معروفی در جهان هستند که با این بیماری نه تنها کنار آمدهاند، بلکه اجازه ندادهاند بیماری جلوی موفقیتشان را بگیرد. «کیم کارداشیان» بازیگر معروف هالیوود، «کارا دیلیوین» مدل و بازیگر مشهور، «جان لاویتسی» استندآپ کمدین و خواننده آمریکایی، «استیسی لندن» مشاور و طراح مد، تنها برخی از چهرههای شناخته شدهای هستند که با این بیماری پوستی دستوپنجه نرم کرده و پلههای موفقیت را بالا رفتهاند. شما هم اجازه ندهید ضایعات پوستی پسوریازیس شما را خانهنشین و منزوی کند.
زندگی ادامه دارد. کمی از حال و هوای بیماری بیرون بیایید. اگر دوست دارید بدانید کیم کارداشیان برای روز ولنتاین چه هدیهای دریافت کرده، بد نیست سری به اینجا بزنید.
اگر خود یا نزدیکانتان به بیماری پسوریازیس مبتلا هستید از تجربیات خود برای ما بگوئید. شاید راهکارهای شما برای همزیستی مسالمتآمیز با این بیماری برای دیگران نیز مفید باشد.
منبع: healthline
مطالب مفید دیگر:
درمان ۱۰۰% خشکی پوست با جدیدترین متد درمان
بهترین درمان اگزما و تشخیص به موقع آن
معرفی بهترین محصول از بین برنده جوش صورت
۶ برند جهانی بیوتین که باعث سلامتی پوست، مو و ناخن میشوند
۸ شامپو ضد شوره برتر جهان